Akademik Veri Yönetim Sistemi
Eğitim ve Yeni Yaklaşımlar Dergisi, cilt.5, sa.1, ss.126-138, 2022 (Hakemli Dergi)
İnsanlar, duygu ve düşüncelerini aktarmada konuşma ve yazma olmak üzere iki temel
dil becerisinden yararlanmaktadır. Bunlar arasında yazma ister ana dili olarak ister
yabancı dil olarak öğrenme olsun, konuşmaya göre daha geç edinilen bir beceridir. Bir
dilin yabancı dil olarak öğreniminin ana dil olarak öğreniminden daha zorlu bir süreç
olduğu göz önünde bulundurulduğunda, Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde
duyguları ve düşünceleri etkili ve doğru bir biçimde ifade etmek için yazma becerisinin
geliştirilmesi oldukça önemlidir. Bu çalışmada, yükseköğretim kurumuna bağlı bir
TÖMER’de yabancı dil olarak Türkçe öğrenen ve ana dili Arapça olan 10 öğrenicinin
yazma etkinlikleri söz dizimi açısından yanlış çözümlemesi yaklaşımına göre
incelenmiştir. Araştırmanın amacı ana dili Arapça olan öğrenicilerin yazma
etkinliklerinde yaptıkları söz dizimi yanlışlarında aracı dil kullanımının etkisini tespit
etmek ve yapılan bu yanlışlara yönelik çözüm önerileri sunmaktır. Çalışmada nitel
araştırma yaklaşımı benimsenmiş ve çalışma durum çalışması deseniyle yürütülmüştür.
Çalışma grubu, A1 ve A2 kurs dönemi boyunca TÖMER bünyesinde öğrenim gören ve
ana dili Arapça olan 10 öğreniciyle oluşturulmuştur. Çalışmanın verileri, öğrenicilerle
gerçekleştirilen 16 yazma etkinliğiyle toplanmıştır. Ayrıca metinlerde tespit edilen söz
dizimi yanlışlarında aracı dil etkisini ölçmek amacıyla öğrenicilerle görüşmeler
yapılmıştır. Yapılan analiz sonuçlarından hareketle söz dizimi yanlışları; “cümle
ögelerinin yanlış sıralanmasından kaynaklanan yanlışlar, özne-yüklem uyumsuzluğu ve
tamlama yanlışları” şeklinde üç başlık hâlinde sınıflandırılmış ve ilgili örnekler bu
başlıklar altında verilmiştir. Çalışmanın sonucunda öğrenicilerin yaptıkları söz dizimi
yanlışlarındaki aracı dil etkisi ortaya konarak sorunlarla ilgili öneriler sunulmuştur.