1. Ulusal Türizm ve Mikrobiyal Gıda Güvenliği Kongresi, Antalya, Türkiye, 17 - 19 Nisan 2015, ss.1-2
Güvenli gıda, fiziksel, kimyasal ve mikrobiyolojik özellikleri itibariyle tüketime uygun ve besin değerini kaybetmemiş gıda maddesi olarak tanımlanmaktadır. Hem ülke açısından, hem de küresel boyutta diğer ülke üretici ve tüketicileri için sosyal, ekonomik ve çevresel önem taşımaktadır. Gıda güvenliği sağlıklı gıda üretimini sağlamak amacı ile gıdaların üretim, işleme, saklama, taşıma ve dağıtım aşamalarında gerekli kurallara uyulması, önlemlerin alınması olarak tanımlanmaktadır. Gıda güvenliğine ilişkin olarak temelde rekabet ve rekabetin sürdürülebilirliğinin sağlanması amacı ile ‘kalite kontrol ve yönetim sistemleri’ oluşturulmuştur. Bu çalışmada Antalya ilinde tüketicilerin meyve suyu ürünlerinde kalite ve gıda güvence sistemleri konusundaki bilinç düzeyleri ve düşünceleri araştırılmıştır. Bu amaçla, Antalya il merkezinde ikamet eden 400 hanehalkına yüzyüze görüşme yöntemi ile anket uygulanmıştır. Örnek hanehalkı seçiminde basit tesadüfî örnekleme yöntemi kullanılmış, birincil verilerin değerlendirmesi SPSS 13.0 programında yapılmıştır. Ayrıca, araştırma konusu ile ilgili ulusal ve uluslar arası ikincil kaynaklardan da faydalanılmıştır. Araştırma sonucunda, araştırmaya katılanların %78.4’ü meyve suları ile ilgili olan kalite ve gıda güvence sistemlerinden ISO (Uluslar arası Standartlar Örgütü)’nü bildiğini belirtmiştir. Ancak ISO 22.000 kavramını bilenlerin oranı %22.9 iken, bilmeyenlerin oranı ise %77.1’dir. ISO 22.000 kavramını bilenlerden %41.6’sı ISO 22.000’nin Kalite Güvenliği/Güvencesi/Belgesi olduğunu ifade ederken, %21.3’ü Gıda Denetimi/Kontrolü ile Gıda Güvenliği olduğunu ifade etmişlerdir. ISO 22.000’ini bilenlerin %72.9’u meyve suyu ürünlerinin bu kalite ve gıda güvence sistemine uygunluğunu kontrol ettiklerini belirtmişlerdir. Araştırmaya katılanların %74.3’ü HACCP’i (Kritik Kontrol Noktalarında Tehlike Analizi) bilmediğini belirtmişlerdir. Bilenlerin %81.7’si “HACCP” kavramının anlamını bildiğini belirtirken, bilenlerden %56.3’ü söz konusu kavramın Gıda Kontrolü/Kritik Kontrol Noktası anlamına geldiğini ifade etmişlerdir. Meyve suyu ürünlerinin “HACCP” kavramına uygunluğunu kontrol edenlerin oranı %52.4’tür. Hanehalklarının bilinçli ve sağlıklı bir tüketim tarzına yöneldikleri, bununla beraber gıda güvenliği konusuna önem vererek ISO ve HACCP gibi sertifikalara önem verdikleri ortaya çıkmaktadır. Türk Gıda Mevzuatı gıda güvenliği ile ilgili bir çok gelişmeyi ve yeniliği uygulamaya geçirmiştir. Türk gıda sistemi HACCP gibi kalite sistemlerinin uygulandığı güvenilirlik yaklaşımına doğru gitmektedir. Gıda ürünleri pazarında birçok ürünün pazara girdiği ve birçoğunun aynı başarıyı gösteremediği göz önüne alındığında, ileriye dönük yapılacak çalışmaların ortaya çıkan sonuçlar doğrultusunda yönlendirilmesi yarar sağlayacaktır.
Anahtar Kelimeler: Gıda Güvenliği, Tüketici Bilinci, Tüketici Farkındalığı, Meyve Suyu.