ÜNİVERSİTE İDARİ PERSONELİ ÜZERİNDE İŞ STRESİ, SANAL KAYTARMA VE ÖRGÜTSEL ADALET’İN İNCELENMESİ


Çivilidağ A., Durmaz Ş.

Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, cilt.13, sa.49, ss.823-846, 2022 (Hakemli Dergi)

Özet

Günümüz dijitalleşen iş dünyasında robotik teknolojiler ve yapay zeka uygulamaları iş gücüne olan ihtiyacı azaltmıştır. Ancak işlerin planlanması, yürütülmesi, kontrolü ve denetimi gibi kritik alanlarda karar verme süreçleri yine de iş gücü üzerine düşmektedir. Bu nedenle çalışanlar, üretim, hizmet sunumu, bilişimin değerlendirilmesi ve yeni teknolojilerin geliştirilmesi süreçlerinde önemli roller üstlenmeye devam etmektedir. Bu anlayış doğrultusunda bu araştırmanın amacı, bir devlet üniversitesindeki idari personelin iş stresi, örgütsel adalet ve sanal kaytarma davranışlarını incelemektir. Araştırmada betimsel yöntem kullanılırken, veriler anket aracılığıyla toplanmıştır. Araştırmaya toplam 205 üniversite idari personeli (105 kadın %51.2 ve 100 erkek %48.8) gönüllü olarak katılmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre, örgütsel adaletin dağıtımsal ve işlemsel adalet algısı alt boyutlarının, önemsiz sanal kaytarma ve iş stresini istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yordadığı bulunmuştur. Bilgisel adalet algısı ve kişiler arası adalet algısının ise yalnızca iş stresini yordadığı bulunmuştur. Bunun dışında, cinsiyet değişkenine göre idari personelin iş stresi, örgütsel adalet ve sanal kaytarma davranış puanları istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık göstermemiştir. Araştırmada iş stresinin örgütsel adalet ve sanal kaytarma arasında aracı bir değişken olmadığı da belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlar ışığında, örgüt yöneticilerinin astlarına yönelik adil tutum ve davranışları ile çalışma düzenindeki (uzaktan, esnek çalışma veya sıkıştırılmış iş haftası) işteki görev değişikliklerinin (iş rotasyonu, iş zenginleştirme, iş genişletme gibi) çalışanlarda iş stresini azaltabileceği, onları sanal kaytarma gibi daha az sapkın davranışları yapmaya teşvik edeceği öngörülebilir.