Çalışanların Gıda Güvenliğine İlişkin Bilgileri, Tutumları ve Uyum Davranışları Arasındaki İlişkiler ve Denetimlerin Aracılık Rolü: Antalya Otelleri Örneği (Examining the Moderating Role of Inspections in the Relationships Between Employees Knowledge, Attitudes and Behaviors Regarding Food Safety: The Example of Antalya Hotels)


Solmaz M., Özdemir B.

Journal of Tourism and Gastronomy Studies, cilt.13, sa.1, ss.192-219, 2025 (Hakemli Dergi) identifier

Özet

Otel mutfakları, özellikle tatil sezonunda yoğun bir hizmet vermektedir. Bu yoğunluk içerisinde çalışanların gıda güvenliği gerekliliklerine uyum göstermeleri büyük önem kazanmaktadır. İlgili literatürde çalışanların gıda güvenliğiyle ilgili davranışları bilgi ve tutumun uyum davranışını geliştirdiğini öngören KAP (Knowledge, Attitude, Practices) modeli ile açıklansa da yapılan araştırmalarda modelin öngörüleri ile tutarsızlık gösteren bulguların elde edildiği gözlemlenmektedir. Bu çalışmanın amacı çalışanların gıda güvenliği denetimlerine ilişkin değerlendirilmelerini düzenleyici değişken olarak modele dahil ederek etkisini test etmektir. Amaçlı ve kolayda örnekleme yoluyla Antalya’da seçili beş yıldızlı otellerde görev yapan mutfak çalışanlarından elde edilen veriler doğrultusunda önce ölçeklerin geçerlilik ve güvenilirlik analizleri yapılmış, ardından araştırma modelinde öngörülen hipotezleri test etmek üzere yapısal eşitlik modellemesi kullanılmıştır. Analizler sonucunda bilgi, tutum ve uyum davranışı arasında istatistiki olarak anlamlı ilişkiler olduğu gözlemlenmiş, ancak özellikle bilgi ve tutumun uyum davranışı üzerindeki etkisinin KAP modelinin öngördüğü ölçüde güçlü olmadığı anlaşılmıştır. KAP modelinin, çalışanların gıda güvenliği denetimlerine ilişkin değerlendirmelerini de içerecek şekilde genişletilmesinin modelin açıklayıcı gücüne katkısı olacağı çıkarımı yapılmıştır.
Hotel kitchens offer an extensive food service for their guests. This intensity crucially demands employee practices that is fully compliant with food safety regulations. To explain employees’ food safety behaviors, relevant studies mostly rely on the KAP (Knowledge, Attitude, Practices) model. Current study aims at including a moderator variable, which is employees’ evaluations of food safety inspections, into the KAP model besides testing the linear relationships among its conventional variables in a sample of hotel kitchen staff. The data were obtained from kitchen staff working in selected five-star hotels in Antalya through a purposeful and convenience sampling method. Structural equation modeling was performed to test the hypotheses of research model. Analyses showed that there are significant relations among knowledge, attitude and compliance, but the strength of their coefficients are not congruent with the predictions of KAP model. Theoretically concluded that an expansion of KAP model through inclusion of a moderating variable as employees’ evaluations of food safety inspections is useful.