Farklı Örgütsel Yapılarda İşyerinde Psikolojik Tacizin(Mobbing)Yaygınlığı, Önlenmesi ve Cinsiyet Değişkeni Üzerine Nitel Bir Analiz


Çivilidağ A.

Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, sa.46, ss.118-146, 2015 (Hakemli Dergi)

Özet

ÖZ: Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de farklı örgütsel yapılarda işyerinde psikolojik tacizi inceleyen çalışmalarda psikolojik taciz olgusunun yaygınlığını, cinsiyet değişkenine göre elde edilen sonuçlarını ve önlenmesine yönelik önerileri içerik analizi yaparak çözümlemektir. Türkiye’deki ulusal veri tabanlarının yer aldığı ULAKBİM ve Dergi Park veri tabanlarında Türkçede sıklıkla kullanılan “Mobbing, Psikolojik Taciz, Yıldırma, Duygusal Taciz, İşyerinde Psikolojik Şiddet” anahtar kavramları ile tarama yapılmış ve 65 araştırma çalışma kapsamına alınmıştır. Bu araştırmalar, 7 farklı iş alanında (Banka ve Finans, Eğitim, Turizm ve Konaklama, Sağlık, Üniversite, Farklı Kamu Kurumları ve Farklı Özel Kurumlar) sınıflandırılmıştır. Sonuçlara göre; Banka ve Finans alanında psikolojik tacizin yaygınlığı %25 ile %47, Turizm ve Konaklama alanında %27.4 ile %47, Eğitim alanında %4.1 ile %67, Sağlık alanında %12 ile %78.7, Farklı Özel Kurumlarda %15.68 ile %88.7 ve Farklı Kamu Kurumlarında %15.10 ile %44 arasında olduğu belirlenmiştir. Tüm iş alanlarında cinsiyet değişkeni ile psikolojik taciz arasında anlamlı düzeyde bir farklılık olmadığı belirlenmiştir. İşyerinde psikolojik tacizin önlenmesine yönelik her bir iş alanındaki araştırmalarda araştırmacılar tarafından farklı öneriler getirildiği belirlenirken, Banka ve Finans, Turizm ve Konaklama hariç diğer iş alanlarında işyerinde psikolojik tacize yönelik eğitimlerin ve dolayısıyla farkındalığın arttırılmasının ortak öneri olarak öne çıktığı görülmüştür. Konu ile ilgili ulaşılabilen çalışmalardan sağlanan bulgular, ilgili literatür dikkate alınarak tartışılmıştır.

Anahtar sözcükler: İşyerinde Psikolojik Taciz, Farklı Örgütsel Yapılar, İşyerinde Psikolojik Tacizi Önleme, Cinsiyet, Psikolojik Tacizin Yaygınlığı

 

 

 

 

ABSTRACT: The purpose of this research is to analyse prevalence of the mobbing phenomenon, results that were obtained in accordance to gender variable and proposals to prevent the mobbing in research papers by using content analysis. Therefore, a search was done by using the key words “Mobbing, Psychological Harassment, Emotional Abuse, Psychological Violance” in the data bases of ULAKBIM and Dergi Park where the national databases take place) and 65 research papers were included. These research papers were categorized in to 7 different sectors (Banking & Finance, Education, Tourism & Hospitality, Health, University, Different Public Institutions and Different Private Instiutions). According to the results, it was found that the frequency of mobbing is ranged 25%-47% in Banking & Finance sectors,%27.4-%47 in Tourism & Hospitality sector, 4.1%- 67% in Education sector, 12% - 78.7% in Health sector, 15.68% - 88.7% in Different Private Institutions and 15.10% - 44% in Different Public Institutions. Also it was found that there was no significant difference in mobbing according to gender variable for whole sectors. It was found that different suggestions were made by researchers for each work areas in research for preventing mobbing, however it was observed that a common suggestion for preventing mobbing in work areas except Banking & Finance and Tourism & Hospitality is giving education and increasing the awareness on psychological mobbing in work places. The findings were obtained from the research related to the scope was discussed in the light of the literature.

Keywords: Mobbing, Different Organizational Structures, Prevent of Mobbing, Gender, Prevalence of Mobbing