Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Akdeniz Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Sena Atakul
Danışman: Veli Ortaçeşme
Özet:
İklim
değişikliği, karşılaştırılabilir bir zaman döneminde gözlenen doğal iklim
değişikliğine ek olarak, doğrudan ya da dolaylı olarak küresel atmosferin
bileşimini bozan insan etkinlikleri sonucunda iklimde oluşan değişikliklerdir.
1800’lerde sanayinin gelişip çeşitli alanlarda yaygınlaşmasıyla antropojenik
etkiler olarak görülmeye başlanan iklim değişikliği, 20. yüzyılla beraber
önemli bir seviyeye ulaşmıştır. İnsan kaynaklı birçok faaliyet iklim
değişikliğine neden olabilmektedir. Hızla artan sanayileşme ve üretim
miktarı, kirletici emisyonların atmosfer üzerinde küresel ölçekte önemli
problemlere yol açmasına sebep olmuştur. Bu problemlerin ekolojik etkileri,
ozon tabakasının zarar görmesi, bölgesel hava kirliliklerinin oluşması,
biyolojik çeşitlilik için tehdit oluşturması, toprak kalitesinin bozulması,
ormanların karakterini kaybetmesi ve su kaynaklarının tükenmesi gibi etkilerdir. İklim değişikliğinin yarattığı etkilere
karşı yürütülecek mücadele, 1972 yılı Stockholm Konferansıyla başlamıştır.
Avrupa Birliği (AB) de dünyadaki bu sürece kendi bünyesinde barındırdığı üye
ülkelerle oluşturduğu mevzuatlar vasıtasıyla dahil olmaktadır. Bu mevzuatlar yalnızca
Avrupa Birliği’ni değil, çevre ülkeleri de etkilemektedir. Yeşil Mutabakat, AB
Komisyonu tarafından oluşturulmuş en güncel ve kapsamlı mevzuatlardandır. İklim
değişikliğinin kentlerde yarattığı zorlukların üstesinden gelmek için 2019’da
oluşturulmuştur ve 2050 yılına kadar AB’yi iklim nötr hale getirmeyi amaçlamaktadır.
Bu süreçte izlenmesi gereken adımlar arasında, kentlerin kimliğine, çevresine
ve katmanlarına uygun yeşil alanlar oluşturulması, ekolojik bütünlüğü
sağlamak adına yeşil koridorlar oluşturulması, farklı habitatların birbiriyle
temas kurarak gelişip büyümesi için ekolojik ağlar kurulması, su geçirimi,
ışınların yansıma/soğrulma oranlarının dengede tutulması ve estetik
sebeplerle doğru malzemelerin seçilmesi, kentte yüzey ve yeraltı sularının
yönetimi, işlevsel ve sürdürülebilir bir kent için alan kullanımı, iklim
değişikliğine karşı afet yönetim planları oluşturulması ve su kıyılarının
içerisinde bulunduğu bölgenin doğal özelliklerine uygun olarak tasarlanması
yer almaktadır. Bu
çalışmanın kapsamı, AB Yeşil Mutabakatı’nda yer alan ve Peyzaj Mimarlığı
disiplinini ilgilendiren konuların belirlenmesi; iklim değişikliğine uyumlu
ve dirençli kentler için yapılması gerekenlerin Antalya kenti örneğinde
irdelenmesidir. AB Yeşil Mutabakatı’nın kentlerde Peyzaj Mimarlığı
disiplinini ilgilen yanları ile ilgili bugüne kadar kent ölçeğinde bir araştırmanın
yapılmamış olması, yapılacak bu tezin özgün yanını oluşturmaktadır.
Çalışmadan elde edilecek sonuçların, iklim değişikliğinin etkilerinin her
geçen yıl daha fazla hissedildiği ülkemiz kentleri için yol gösterici olması
beklenmektedir. |