Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Akdeniz Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2025
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MUSTAFA DEMİREL
Danışman: Emel Çetin Özdoğan
Özet:
Amaç: Bu çalışmanın amacı kadın voleybolcularda ön çapraz bağ (ÖÇB) yaralanma risk faktörü olarak görülen; performans metrikleri, asimetri, iniş diz fleksiyon açısı ve sıçramadan sonra yere iniş hata puanlama sistemi (SSYİ-HPS) skorunun sezonsal değişimini araştırmaktır.
Yöntem: Çalışmamıza kadın voleybol takımından toplam 12 kişi katılmıştır. Performans testleri sezon sonu (SS), sezon öncesi (SÖ), sezon içi birinci ölçüm (Sİ1) ve sezon içi ikinci ölçüm (Sİ2) olmak üzere dört ayrı zaman noktasında yapılmıştır. Sporcu performansları aktif sıçrama (countermovement jump (CMJ)) testi ile değerlendirilmiştir. Diz fleksiyon açısı ve SSYI-HPS kinematik analiz ile değerlendirilmiştir.
Bulgular: Dominant ekstremite; SÖ zirve iniş kuvveti SS, Sİ1 ve Sİ2’ye göre anlamlı derecede düşüktür. SÖ sıçrama yüksekliği SS, Sİ1 ve Sİ2’ye göre anlamlı derecede düşüktür. SÖ zirve iniş kuvveti/sıçrama yüksekliği SS, Sİ1 ve Sİ2’ye göre anlamlı derecede düşüktür. SÖ eksantrik yavaşlama impulsu Sİ1’ye göre anlamlı derecede düşüktür. Sİ2 diz fleksiyon açısı SÖ ve Sİ1’ye göre anlamlı derecede yüksektir. Nondominant ekstremitede; SÖ zirve iniş kuvveti Sİ1 ve Sİ2’ye göre anlamlı derecede düşüktür. SÖ sıçrama yüksekliği SS, Sİ1 ve Sİ2’ye göre anlamlı derecede düşük, SS’de Sİ2’den anlamlı derecede düşüktür. SÖ zirve iniş kuvveti/sıçrama yüksekliği SS, Sİ1 ve Sİ2’ye göre anlamlı derecede düşüktür. SÖ diz fleksiyon açısı Sİ1 ve Sİ2’ye göre anlamlı derecede düşük, Sİ1’de Sİ2’den anlamlı derecede düşüktür. Sİ1 SSYİ-HPS skoru SÖ den anlamlı derecede düşüktür.
Sonuç: Sporcuların performanslarında sezon arası tatilinden sonra kayıpları olmuştur. Diz fleksiyon açılarının sezon öncesinde en düşük seviyede olduğu görülmüştür. Ayrıca SSYİ-HPS skorları sezon öncesinde en yüksek seviyededir. Sporcuların ÖÇB yaralanması riskinin sezon başlarında daha yüksek olacağı öngörülebilir.