Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Akdeniz Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MERVE AKGÜN
Danışman: Ceren Selim
Özet:
Phlomis chimerae yoğun uçucu ve aromatik yağ (esanslar ve eterik yağlar)
içeriğinden dolayı tıbbi ve aromatik türleri içerisinde bulunduran Ballıbabagiller
(Lamiaceae) familyasına ait ve Antalya ilinde yayılış gösteren endemik bir türdür. Bu
çalışmanın amacı; Phlomis chimerae (Lamiaceae) türünün süs bitkisi potansiyelini ve
peyzajda kullanım olanaklarını ortaya koymak üzere popülasyonlar arasında morfolojik,
ekolojik ve edafik özelliklerinin karakterizasyonunun gerçekleştirilmesi ve çoğaltım
tekniklerinin belirlenmesidir.
Elde edilen bulgulara göre, birçok morfolojik özellik açısından popülasyonlar
arasında anlamlı farklılıklar olduğu belirlenmiştir. Oldukça dar bir yayılış alanına sahip
olan türün popülasyonları arasında ele alınan morfolojik karakterler açısından
varyasyona sahip olmasının türün sahip olduğu bir avantaj ve gelecekte yürütülebilecek
ıslah çalışmalarının temelini oluşturan seleksiyon çalışmalarını destekleyecek nitelikte
bir rezerv olduğu düşünülmektedir. Yaprak ve çiçek özelliklerine ilişkin sonuçları bir
bütün olarak ele alındığında 9 lokasyon arasında Adrasan, Ulupınar ve Olimpos
popülasyonlarına ait bireylerin daha iri çiçek başağına sahip olduğu belirlenmiştir.
Popülasyonlar içinde en ince yaprak tekstürüne sahip bireylerin Alacasu ve ince çiçek
yapısına sahip bireylerin Düzlerçamı lokasyonunda bulunduğu anlaşılmaktadır.
Özellikle UL2 ve OL5 bireyleri, diğer tüm bireylerden ele alınan morfolojik karakterler
açısından ayrılmaktadır. Yetiştirme ortamının kil, fosfor ve potasyum miktarı arttıkça
türün yayılış alanının genişlediği, bitki boyunun uzama eğiliminde olduğu elde edilen
sonuçlar arasındadır. Tüm bu sonuçlar türün kültüre alınması/yetiştiriciliği için oldukça
önemli, gerçekleştirilecek gübreleme programları için yol gösterici birer bilgi
niteliğindedir. Popülasyonların sahip olduğu bu önemli çeşitlilik, ıslah çalışmalarında
göz önünde bulundurulmalı, çeşitliliğin yüksek olduğu popülasyonların programlara
dahil edilmesi önerilmektedir.