Ebeveynlerin ağız ve diş sağlığı okuryazarlığı ile ilkokul çağındaki çocuklarının ağız ve diş sağlığı arasındaki ilişki


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Akdeniz Üniversitesi, Hemşirelik Fakültesi, Hemşirelik, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2024

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: FURKAN DURSUN

Danışman: Ayşegül Ilgaz

Özet:

Bu çalışmada, iki farklı sosyoekonomik seviyede yer alan ilkokuldaki çocukların ebeveynlerinin ağız ve diş sağlığı okuryazarlığı (ADSOY) düzeyleri ile çocuklarının ağız ve diş sağlığı arasındaki ilişkiyi incelemek amaçlanmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı tipteki bu araştırma, devlet (211 ebeveyn ve çocuk) ve özel okul (179 ebeveyn ve çocuk) olmak üzere Antalya il merkezindeki iki farklı sosyoekonomik seviyede yer alan okullarda gerçekleştirilmiştir. Veriler, ebeveynlerden anket formu, kapsamlı ADSOY ölçeği ve çocuklardan DMFT/dmft indeksi, ağız değerlendirme rehberi ile toplanmıştır. Çocukların ağız ve diş sağlığı durumu diş hekimi ve hemşire tarafından iki farklı şekilde değerlendirilmiş ve tarama sonuçları karşılaştırılmıştır. Bulgular: Ebeveynlerin ADSOY puan ortalaması 14.88±3.91 ve çocukların DMFT/dmft indeksi puan ortalaması 4.33±3.19'dur. Ebeveynlerin %31.1'inin ADSOY seviyesi kötü düzeydedir. Devlet okulundaki ebeveynlerin ADSOY puan ortalaması özel okula göre daha düşük (p<0.001) ve özel okuldaki çocukların DMFT/dmft indeksi puan ortalaması devlet okuluna göre daha düşük belirlenmiştir (p<0.001). Ebeveynlerin ADSOY puanı yükseldikçe çocukların DMFT/dmft indeksi puanı düşmektedir (ρ=-0.201, p<0.001). Çocukların taramasında diş hekimi ile hemşirenin puan ortalamaları arasında doğru orantılı ve güçlü bir ilişki bulunmuştur (ρ=0.92, p<0.001). Sonuç: Ebeveynlerin ADSOY seviyesi yükseldikçe çocuklarının ağız ve diş sağlığı durumlarının iyi olduğu görülmüştür. Sosyoekonomik düzey hem ebeveynlerin ADSOY seviyesinde hem de çocuklarının ağız ve diş sağlığı durumları üzerinde önemli bir belirleyicidir. Hemşire ve diş hekiminin çocuklara uyguladığı ağız ve diş sağlığı tarama sonuçları doğru orantılı ve tutarlıdır. Çocukların ağız ve diş sağığı için okul sağlığı hemşireleri tarafından rehber kullanılarak değerlendirilmesi ve eğitimler planlanarak ebeveynlerin ADSOY seviyesinin yükseltilmesi önerilmektedir. Anahtar Kelimeler: ebeveyn, ağız ve diş sağlığı okuryazarlığı, çocuk, DMFT/dmft