Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Akdeniz Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Hatice YILDIRIM
Danışman: Bahri Gürpınar
Özet:
Bu araştırmada beden eğitimi
öğretmenlerinin; karakter kavramına ve karakter eğitimine ve öğrencilerde iyi
karakteri geliştirmek için beden eğitimi ve spor dersi öğretim programı ile
bütünleştirilmiş
karakter eğitimi oyunlarına, etkinliklerine ve uygulamalarına
ilişkin görüşlerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada nitel
araştırma yöntemi ve olgubilim (fenomenoloji) araştırma deseni kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu nitel araştırmada
amaçlı örnekleme yöntemlerinden kartopu örneklemeye ve ölçüt örneklemeye dayalı
olarak seçilmiştir. Araştırmaya özel okul ve devlet okullarında çalışan;
yaşları 29-60 (Ort=44.09, SS=7.44) ve mesleki deneyimleri 5-35 yıl (Ort=20.68,
SS=6.97) arasında değişen 7’si kadın 15’i erkek toplam 22 beden eğitimi
öğretmeni katılmıştır. Araştırmada
veri toplama aracı olarak; Karakter Eğitimi Yetkinlik İnancı Skalası, kişisel
bilgi formu ve yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen verilerin
çözümlenmesinde içerik analizi kullanılmıştır.
Yapılan analizler sonucunda beş
tema ortaya çıkmıştır. Bu temalar “karakter
kavramına ilişkin görüşler”, “karakter eğitimi verilmesi
gerekliliğinin nedenlerine ilişkin görüşler”, “karakter
eğitiminde beden eğitimi ders içeriğine ilişkin görüşler”, “karakter eğitiminde beden eğitimi öğretmeninin rolüne ilişkin
görüşler” ve “beden eğitimi öğretmenlerinin önerileri” temalarıdır.
Beden eğitimi
öğretmenleri ile yapılan görüşmelere göre, karakter bireyin sahip olduğu
değerler, duyuşsal, davranışsal olgular gibi belirli özelliklerdir ve bu
özelliklerin gelişimini etkileyen temel unsurlar ise aile, okul ve çevredir. Görüşlere göre iyi karakter erdemleri ve kötü
karakter özellikleri belirlenmiştir. Ayrıca karakter eğitimi
aracılığıyla öğrencilerde geliştirilebileceği ifade edilen erdemler
belirlenmiştir. Karakter
eğitimi faaliyetleri, deneyimleri ve değerlendirmeleri aracılığıyla
öğrencilerin birtakım erdemleri benimseyerek, bu erdemleri gündelik
yaşantılarına transfer edebilecekleri öğretmenlerce belirtilmiştir.
Beden eğitimi
öğretmenlerinin derslerinde karakter eğitimine yer verme gerekçeleri karakter
eğitiminin olumlu davranışları destekleyici işlevi ile olumsuz davranışları
önleyici işlevidir. Ayrıca dersin 6 farklı unsuru barındırmasından dolayı
karakter eğitiminde etkin ve önemli bir rolü vardır.
Öğretmenler
derslerinde iyi karakteri teşvik etmek
ve geliştirmek için öğretim programı ile bütünleştirilmiş karakter eğitimi, sınıf
tartışmaları, karakter ve değerlerde açık öğretim, bütüncül yaklaşım, proje
tabanlı öğrenme ve öğretilebilir anlar gibi yaklaşımlar ve karakter eğitimine
yönelik oyun ve
uygulamalar kullanmaktadırlar. Karakter eğitimi hedeflerine ulaşılıp
ulaşılmadığının değerlendirmek için öğretmenler dönütler, gözlemler, öğrenci
port folyoları gibi uygulamaları kullanmaktadırlar
Beden eğitimi
öğretmenleri karakter eğitiminin nasıl daha etkin ve etkili hale getirilebileceğine
yönelik fikirlerini dile getirerek öğrenci ve öğretmen eğitimine yönelik birçok
önerilerde bulunmuşlardır.
Beden eğitimi
öğretmenleri öğrenci eğitimi ve öğretmen eğitimine yönelik birçok önerilerde bulunarak
karakter eğitiminin nasıl daha etkin ve etkili hale getirilebilineceğine
yönelik fikirlerini dile getirmişlerdir. Ayrıca beden eğitimi öğretmenleri
diğer öğretmenlerin yararlanabilecekleri farklı türlerde kaynak önerilerinde
bulunulmuşlardır.