Yüz Değişim İllüzyonunun Takım Birlikteliği ve Antrenör-Sporcu İlişkisiÜzerindeki Etkisi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi Ve Spor Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2023

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: PAKİZE KESKİN

Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Cengiz Karagözoğlu

Eş Danışman: Evrim Gülbetekin

Özet:

Amaç: Yüz yeğişim illüzyonunun takım birlikteliği ve antrenör-sporcu ilişkisi

üzerinde bir etkisinin olup olmadığını ve Chernoff yüzleri üzerinden takıma yönelik

yapılan değerlendirmeler ile takım birlikteliği ve antrenör-sporcu ilişkisi arasında bir

ilişki olup olmadığının ortaya konmasıdır.

Gereç ve Yöntem: Çalışmaya İstanbul’da bir kadın ve bir erkek futbol takımından

19 erkek ve 16 kadın olmak üzere toplam 35 kişi katılmıştır. Veri toplamak için

antrenör-sporcu ilişkisi envanteri, takım birlikteliği envanteri, yüz değişim illüzyonu

ölçeği ve araştırmacı tarafından hazırlanan morf değerlendirmeleri ve Chernoff

yüzleri kullanılmıştır.

Bulgular: Bağımlı Gruplar T testi sonucuna göre takım birlikteliği alt boyutlarından

son test grup çekiciliği sosyal ortalaması ön test grup çekiciliği sosyal

ortalamasından (t=2,199, p<0,05) ve son test grup çekiciliği görev ortalaması ön test

grup çekiciliği görev ortalamasından (t=2,218, p<0,05); antrenör-sporcu ilişkisi alt

boyutlarından ön test bağlılık ortalaması son test bağlılık ortalamasından anlamlı bir

şekilde daha düşük çıkmıştır (t=2,340, p<0,05). Morf değerlendirme ortalamaları ile

takım birlikteliği ve antrenör-sporcu ilişkisi arasında yapılan korelasyon analizlerine

göre takım birlikteliği alt boyutları ile morf değerlendirme ortalamaları arasında

anlamlı herhangi bir ilişki bulunamamıştır. Ancak antrenör-sporcu ilişkisi alt

boyutlarından ön test tamamlayıcılık ile eş zamanlı kendinden diğerine (K-D) morf

ortalaması arasında negatif ve orta düzey (r= -0,491, p= .033); son test

tamamlayıcılık ile eş zamansız K-D ortalaması arasında negatif ve orta düzeyde

istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olduğu ortaya konmuştur (r= -0,464, p= .045).

Chernoff yüzleri ile ilgili değerlendirmelere bakıldığında korelasyon analizleri, takım

geneline dair Chernoff yüzleri değerlendirmeleri ile ön test grup çekiciliği sosyal

ortalamaları (r=.476, p=.004), son test grup çekiciliği sosyal ortalamaları (r=.414,

p=.013), ve son test grup çekiciliği görev ortalamaları (r=.365, p=.031) arasında

pozitif ve orta düzey anlamlı bir ilişki ortaya koymuştur.

Sonuç: Yüz değişim illüzyonu ve Chernoff yüzleri spor ortamında ilk kez

uygulanmıştır. İllüzyon etkisi sonucu sporcuların kendi yüzlerine dair değişen

algıları ile antrenör-sporcu ilişkisi arasında bir ilişki olduğu; Chernoff yüzlerinin

sporcuların takımlarına yönelik algılarını değerlendirmek için bir ölçme aracı olarak

kullanılabileceği söylenebilir.


Anahtar kelimeler: Yüz değişim illüzyonu, takım birlikteliği, antrenör-sporcu ilişkisi, Chernoff yüzleri