Burkina Faso'nun Batı Bölgesinde Pamuk Üretiminin Kâr Etkinliği Analizi

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Akdeniz Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: RACHID ROLAND WENDEMY TIROUDA

Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Burhan Özkan

Özet:

Bu çalışmada esas olarak Burkina Faso’nun batı bölgesindeki pamuk üretiminin kâr etkinliğinin analiz edilmesi amaçlanmıştır. Bu amaca yönelik araştırmanın birincil verileri araştırma bölgesinden gayeli olarak seçilen 8 köyden rastgele seçilen 80 pamuk üreticisinden yüz yüze yapılan anketler ile derlenmiştir. Araştırma kapsamına alınan pamuk üretimi yapan işletmelerin sosyo-ekonomik özellikleri, üretimde kullanılan girdi miktarları, pamuk üretim faaliyetinin gelir düzeyi ile brüt kâr seviyesi belirlenmiştir. Araştırmada incelenen pamuk üretimi yapan işletmelerin prametrik yöntemlerden “Stokastik Etkinlik Sınırı kullanılarak pamuk üretiminin teknik, tahsis ve ekonomik etkinlik seviyeleri belirlenmiştir.

Araştırma sonuçlarına göre incelenen işletmelerin ortalama arazisi 4.43 ha., işletme başına ortalama hane büyüklüğü 8.4 birey olup işletmelerde toplam 674 kişi istihdam edilmektedir.. Model sonuçlarına göre pamuk üretiminde münavebe yapılması ve mekanizasyonun kârı olumlu yönde etkilerken amortisman masrafı olumsuz yönde etkilemektedir. İşletmelerin kâr etkinliği %30,61 ile %90,01 arasında olup ortalama kâr etkinliği seviyesi ise % 78,16 olarak bulunmuştur. Bu durum hem teknik hem de maliyet etkinsizliklerinin kombinasyonu nedeniyle pamuk üretiminde kârda yaklaşık %47'lik bir kayıp olduğunu göstermektedir. Bu nedenle kârın artırılması için tarımsal mekanizasyona gidilmesi, organik gübre kullanılması ve üretimde münavebe yapılması önerilebilir.

ANAHTAR KELİMELER: Verimlilik, Pamuk Üretimi Maliyet, Kâr Etkinliği, Boucle Du Mouhoun, Burkina Faso