Dış ticaret verileri ile hava kargo taşımacılığının LPE üzerindeki etkisi: G-20 ülkeleri üzerine bir araştırma


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, -, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: DİLA ATEŞ

Danışman: Mustafa Özer Alpar

Özet:

Ülkeler arasındaki ticaretin gelişmesi ile birlikte lojistik faaliyetlerin rolü de önemli derecede artış göstermiştir. Bununla birlikte,  güçlü yapıdaki lojistik performans, ticaretin gelişmesi ve ihracatın kalemlerinin çeşitlenmesi ile doğrudan yabancı yatırımlarda artış sağlamakta dahası ekonomik büyümeye katkı sağlamaktadır. Bu çalışmada, Dünya Bankası’nın yayımlamış olduğu Lojistik Performans Endeksi (LPI)’ne ait veriler kullanılarak G- 20 ülkelerinin lojistik performansını belirleyen değişkenler 2007, 2010, 2012, 2014, 2016 ve 2018 yılları için sıralı (ordered) lojistik regresyon modeliyle ortaya konmuştur. Ülkelerin LPI değerleri; dış ticaret verileri, taşımacılık ve ekonomik değişkenler ile birlikte ele alınmış ve aynı zamanda bağımsız değişkenlerle arasındaki ilişkiyi ortaya koymak amacı ile çoklu sınıflandırma yöntemine ait sonuçlar da ele alınmıştır.  Böylece çalışmaya konu olan ülkelerin gözlenen LPI grubunda yer alması durumu ile tahmin edilmiş olan gruptaki yerleri arasındaki tutarlılık da tespit edilmiştir.  

Bu çalışmanın temel bulguları; dış ticaret, milli gelir ve hava taşımacılığına ait değişkenlerin, Lojistik Performans Endeksi üzerinde istatistiksel açıdan anlamlı bir etkisinin olduğunun tespit edilmesidir. Ampirik araştırma sonuçları ise LPI ve hava kargo taşımacılığı arasında bir ilişki bulunduğunu göstermektedir. Bu çalışma ülkelerin lojistik performansında yüksek başarı sağlamasına hava kargo taşımacılığı, doğrudan yabancı yatırımlar ve konteyner liman trafiğinin önemli ölçüde katkı sunduğunu ortaya koymuş, mal ve hizmet ihracatı ile Kişi başına Gayrisafi Yurtiçi Hasıla-GSYH (cari ABD doları) ‘nın lojistik performansında istatiksel olarak anlamlı bir etkisi olmadığını belirlemiştir. Son olarak ithalatın ise negatif yönde etki yaptığını göstermiş olmaktadır.