Plazma Değişimi Yapılan Çocuk Böbrek Hastalarında Etyoloji ve İşlem Güvenliğinin Değerlendirilmesi


Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Akdeniz Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Dahili Tıp Bilimleri Bölümü, Türkiye

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Muhammed Doğukan Kalenderoğlu

Danışman: Elif Çomak

Özet:

Aferez; hastanın ya da gönüllü vericinin kanının, tıbbi bir cihazdan geçirilerek ile bir veya birden fazla bileşenine ayrıldığı; kalanın ekstrakorporeal bir tedavi ile veya tedavisiz geriye döndürüldüğü veya ayrıştırılan bileşenin değiştirildiği bir işlemdir. Plazmaferez, ilk kez 1914 yılında literatürde yerini almıştır. Aferez işlemi, sağlıklı verici ve hasta üzerinde yapılarak donör aferezi ve terapötik aferez işlemleri olarak yapılmaktadır. Aferez, santrifügasyon, filtrasyon ve adsorbsiyon yöntemleri ile işleme alınmaktadır.  Aferez işlemi sadece intravasküler kompartmanda yapılır ve tedavinin etkinliği; işlenen kan hacmi, Her işlemde değiştirilen plazmanın hacmi, yapılan işlemlerin toplam sayısına ve değişim sıklığı, hücreler veya plazma bileşenlerinin mobilize olabilme, dengelenme ve tekrar sentezlenme hızlarına bağlıdır.

Terapötik plazmaferez, Hastanın kan plazmasının, kanının tıbbi bir cihazdan geçirilmek sureti ile diğer kan bileşenlerinden ayrıldığı; plazmanın uzaklaştırıldığı veya işlenmek sureti ile içerisinden bir takım bileşenlerin uzaklaştırıldığı ve hastaya geri verildiği; gerektiğinde yerine kolloid solüsyonu (örn, albumin ve/veya plazma) gibi değişim sıvısı ya da kristalloid/kolloid solüsyonu birleşiminin verildiği, afereze dayalı bütün işlemleri (TPD, SPD, DFPP, CF, IA, Reoferez gibi) kapsayan genel bir terimdir. Terapötik Plazma Değişimi (TPD); hastanın kan plazmasının, diğer kan bileşenlerinden ayrıldığı; plazmanın uzaklaştırıldığı ve yerine kolloid solüsyonu (albumin ve/veya plazma) gibi değişim sıvısının verildiği terapötik bir işlemdir. İşlem süresince ve/veya sonrasında ekstrakorperal tekniklerden kaynaklanan ve plazmafereze özgü komplikasyonlar görülebilmektedir.

Planlanan araştırmada Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Nefroloji kliniğinde, tek merkezde plazma değişimi yapılan çocuk böbrek hastalarında etyolojik nedenlerin belirlenmesi ve işlem sırasında karşılaşılan tıbbi komplikasyonların değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Araştırma hastane tıbbi kayıtlarının retrospektif olarak incelenmesi ile yapılacaktır. Hasta dosyalarına erişim için veri kullanım izni alınması planlanmıştır. Hasta dosyalarından hastaların klinik ve laboratuvar bulgularına ait bilgilerinin elde edilmesi planlanmıştır.

Hasta dosyalarından elde edilmesi planlanan veriler;

-          Hastaların yaş, cinsiyet, tanı, seans süresi, seans sayısı, ortaya çıkan komplikasyonlar,

-          Antropometrik ölçümler (Boy, kilo )

-          Klinik özellikler:,

o   Tanı, plamaferez endikasyonu

o    İşlemin teknik özellikleri:

§   Kullanılan replasman solüsyonu: TDP, albumin, 

§   Kullanım miktarı

§   Damara erişim yolu: santral katater, perifer yerleşimli katater, …

§   Seans sayısı, işlem süresi …

§   Antikoagülasyon yöntemi: sitrat

o    İşlem sırasında gelişen komplikasyonlar: Hipotansiyon, döküntü, dispne, çarpıntı,

o    Komplikasyon nedeni ile sonlandırılan işlem sayısı

-          Laboratuvar verileri

o   Plazma değişimi öncesi ve sonrasında: Hemoglobin, Hematocrit, Beyaz küre sayısı, trombosit sayısı, kalsiyum, BUN, kreatinin, eGFR

Araştırmadan beklenen yarar:

  • Merkezimize ait deneyimin literatür ile paylaşılması

       Komplikasyonları öngörmeyi ve önlemeyi sağlayacak bilgilerin elde edilmesi

       Tek merkezde takip edilen çok sayıda çocuk böbrek hasta verisini kullanarak hastaların yaş gruplarına göre sınıflandırılarak verilerin değerlendirilmesi

       Özellikle küçük yaş grubu ile ilgili deneyimin literatüre kazandırılması

       Komplikasyonların tanı gruplarına göre sınıflandırılması hedeflenmektedir