“Toplumsal Cinsiyet Bağlamında Queer Kimliklerin Resimsel Çözümlemeleri: Taner Ceylan.”

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Akdeniz Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, -, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2023

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: İbrahim YANIK

Danışman: Ülfet Ilgaz Topcuoğlu

Özet:

Queer Kimliklerin toplumdaki konumunu anlamaya, onu değiştirmeye ve dönüştürmeye çalışan düşünce ve eylem bütünlüğünün tamamı olan toplumsal Cinsiyette Queer Hareket kavramı, çağdaş resim sanatının da bir temasını oluşturmaktadır. Bu tezde, günümüz resim sanatında Toplum Cinsiyet kavramının birçok eserde ele alınış şeklinin, genel olarak sadece kadınlar üzerinden olduğu tespit edilmiş ve bu bağlamda tezin üçüncü bölümünde Toplumsal cinsiyet kavramının Queer Kimlikler bağlamında Avrupa’dan ve Türkiye’deki sanatçılardan örnekler verilerek akademik anlamda teze referans oluşturulmuştur.

Tez çalışmasının giriş kısmında sosyolojik olarak toplumsal cinsiyet kavramı ele alınmış ve birinci bölümde toplumsal cinsiyetin tarihsel sürecin içindeki durumu değerlendirilmiştir. Devamında queer kuramının önce tanımı ve ardından Türkiye’deki sosyolojik ve kültürel bağlamı ele alınmıştır. Bu bağlamda tez çalışmasının 2. ve 3. Bölümlerinde plastik bir öğe olarak çağdaş resim sanatındaki sanatçıların ve üretimlerine yer verilmiştir. Tezin dördüncü bölümünde ise; Sanatçı Taner Ceylan’ın eserleri Toplumsal cinsiyet ve Queer Kuramı çerçevesinde irdelenerek ele alınmıştır. İncelemeler neticesinde Sanatçı Taner Ceylan’ın eserleri, sanatına dair olan motivasyonu ve manifestosu teze doğrudan katkı sunmuştur. Ayrıca tez, Queer’in ne olduğundan/olmadığından sanatla bir araya geldiği noktalarda oluşan durumu tartışmaya açarak Queer Kimliklerin Ceylan’ın eserleri içerisinde yaşadığı sürece ve sanatçının kullandığı üsluba ışık tutma ve akademik çevrelerce literatüre katkı sunma çabasındadır. Son bölümde ise uygulama çalışmaları, toplumsal cinsiyet ve queer kuramı bağlamını destekler niteliğinde çalışmalar üretilip, süreçleri dahilinde teze eklenmiştir. Yazınsal ve görsel metinler, akademik araştırma ve kaynaklarla ele alınıp sonlandırılmıştır. Bu tez çalışmasında nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Tez konusuyla ilgili yapılan araştırmalarda literatür ve tez veri merkezlerinden taramalar yapılmıştır. Tez konusu bağlamında makaleler, kütüphane ve internet ortamından erişilebilen kaynaklardan yararlanılmıştır.

Anahtar sözcükler: Çağdaş Türk Resmi, Sanatçı Taner Ceylan, Toplumsal Cinsiyet, Queer Kimlik