Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Akdeniz Üniversitesi, Akdeniz Uygarlıkları Araştırma Enstitüsü, Akdeniz Yeni ve Yakınçağ Araştırmaları, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Eftal Abacıoğlu
Danışman: Arda Arıkan
Özet:
Çağlar boyu pek çok medeniyete ev sahipliği yapan Kıbrıs, Doğu Akdeniz’de stratejik bir nokta olarak İngilizler için önem teşkil etmiştir. XIX. yüzyılın erken dönemlerinde ada henüz Osmanlı idaresindeyken 1878 yılında yapılan Kıbrıs Konvensiyonu ile adanın idaresi fiilen İngilizlere geçmiştir. Bu yüzyılda, Yakın ve Uzak Doğu’daki sömürgelerinin güvenliğini sağlamak ve onlara giden yolları kontrolleri altında tutmak isteyen İngilizler nezdinde Kıbrıs hem askeri bir üs (Fr. place d’armes) hem de bir kömür ikmal deposu olarak değerli kılınmıştır. Bunun yanında bu tez çalışmasında ortaya konulduğu üzere İngilizler, Kıbrıs’a dair ticari, arkeolojik, toplumsal ve siyasi beklentiler de beslemiştir. Bu tez çalışması kapsamında Kıbrıs’a seyahat eden İngiliz seyyahların seyahatnameleri üzerinden Kıbrıs adasındaki İngiliz yönetiminin erken dönemleri incelenmiştir. Çalışmada, beşerî tarihin önemli kaynaklarından olan seyahatnameler aracılığıyla Kıbrıs’ın coğrafi, tarihi, beşerî ve kültürel özellikleri incelenmiştir. İncelenen seyahatnamelere tutulan mercek yardımıyla İngilizlerin Kıbrıs’a yönelik besledikleri gayeleri ve “Neden Kıbrıs?” sorusunun cevabının ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Yapılan seyahatname incelemelerinde Edward W. Said’in Oryantalizm çerçevesindeki görüşleri temel alınmış ve incelenen seyahatnamelerin içeriklerinde Kıbrıs’a ve Kıbrıslılara yönelik tutumların ortaya konulması hedeflenmiştir. Bu doğrultuda, Sir S. W. Baker’ın Cyprus as I Saw It in 1879 (1879), W. H. Mallock’un In an Enchanted Island (1892) ve Sir H. R. Haggard’ın A Winter Pilgrimage (1908) seyahatnamelerindeki asıl amaçlarının adadaki İngiliz hakimiyetini meşrulaştırmak olduğu anlaşılmıştır.