E-sağlık uygulamalarının görme engelli vatandaşlar için erişilebilirliğinin değerlendirilmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Akdeniz Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Biyoistatistik ve Tıp Bilişimi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: NEDİME BAŞAK KIRÇIL

Danışman: Neşe Zayim

Özet:

Amaç: Web erişilebilirliği, engelli bireylerin de engelli olmayan kişiler kadar internet ağına erişebilmeleri ve bu ağı etkili bir şekilde kullanabilmeleri durumudur. Bu çalışmanın amacı, Türkiye’deki e-Sağlık hizmetleri arasında en çok kullanılan e-Nabız ve MHRS uygulamalarının görme engelli bireyler için erişilebilirlik düzeyinin değerlendirilmesidir.
Yöntem: e-Sağlık uygulamalarının erişilebilirliğini değerlendirmek için otomatik test araçları ve manuel değerlendirme yöntemleri birlikte kullanılmıştır. Değerlendirmede kılavuz olarak W3C Web İçerik Erişilebilirlik Kılavuzu 2.1. seçilmiştir. Kılavuzda yer alan başarı kriterlerinden yalnızca görme engelliler için geçerli olanlar araştırmaya dahil edilmiştir. Otomatik test aracı olarak WAVE ve Accessibility Insights for Web
araçları kullanılmıştır. Manuel test kısmında ekran okuyucu olarak NVDA kullanılmıştır. Değerlendirme sonuçları tablolar halinde, karşılaştırmalar ise grafikler halinde verilmiştir.

Bulgular: Otomatik test araçları ile gerçekleştirilen değerlendirmeler sonucunda, e- Nabız’da WCAG 2.1 kriterlerinin yaklaşık %80’inin, MHRS’de ise yaklaşık %75’inin karşılandığı bildirilmiştir. Yapılan manuel değerlendirme sonucunda ise e-Nabız’da bu kriterlerin yaklaşık %64’ünün, MHRS’de de yaklaşık %47’sinin sağlandığı görülmüştür.

Sonuç: Bu çalışmada değerlendirilen e-Sağlık uygulamalarının erişilebilirlik standartlarını tümüyle karşılayamadığı ve çalışmada kullanılan otomatik test araçlarının erişilebilirlik sorunlarını belirlemede yetersiz kaldığı görülmüştür. Ayrıca
değerlendirilen iki uygulamadan e-Nabız’ın MHRS’ye göre görme engelli kullanıcılar için daha erişilebilir olduğu belirlenmiştir.