Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Akdeniz Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Tıbbi Farmakoloji, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: PELİN REZZAN UYSAL
Danışman: Gül Özbey
Özet:
| Amaç: Kullanımı giderek artan proton pompası inhibitörleri (PPİ'ler), hem ruhsatlı hem de ruhsatsız endikasyonlar için reçete edilmektedir. PPİ'lerin reçetelenmelerinin artması nedeniyle, PPİ'ler ile eş zamanlı kullanılan ilaçların olası ilaç etkileşim riski artmıştır. Mevcut tez çalışması, PPİ'lerin ilaç-ilaç etkileşim potansiyelleri ile polifarmasi oranlarını belirlemeyi amaçlamıştır. Yöntem: Bu çalışma, Akdeniz Üniversitesi Hastanesi veri tabanından PPİ reçete verilerinin retrospektif bir analizidir. PPİ'leri içeren reçeteler seçilmiştir (2014-2019). Potansiyel ilaç-ilaç etkileşimlerini (İİE) belirlemek için Lexicomp® Online™ kullanılmıştır. Bulgular: Toplam 208.641 reçete değerlendirildi. 2014 yılında 18.025 olan PPİ reçete sayısının, 2019 yılında 45.566'ya yükseldiği görüldü. Beş ve üzeri ilaç içeren PPİ reçetesi yazma oranı (polifarmasi) %26,8 olarak tespit edildi. En çok reçete edilen PPİ pantoprazol iken, PPİ'lerle en fazla etkileşme potansiyeli olan ilaçların varfarin, klopidogrel ve metotreksat olduğu görülmüştür. Sonuç: PPİ reçetelerinin yaklaşık olarak dörtte birinin polifarmasi reçeteleri arasında yer alması, PPİ'lerle İİE potansiyelini ve İİE sonucu gelişebilecek advers reaksiyon risklerini artırmaktadır. Bu çalışmada araştırılan ilaçlarla ilgili olarak varfarin, klopidogrel ve metotreksatla birlikte PPİ reçete edilirken, İİE potansiyelinin hatırlanması gerektiği söylenebilir. Bu tez çalışmasından elde edilen verilerin, ulusal PPİ reçete verilerini içeren, İİE bağlamında daha fazla ilacın incelendiği geniş kapsamlı çalışmaların sonuçları ile karşılaştırılarak yorumlanması gerekmektedir. Anahtar Kelimeler: proton pompa inhibitörü, ilaç-ilaç etkileşimi, polifarmasi | |||