Öğretmenlerin psikolojik dayanıklılıkları ile örgütsel adanmışlıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Akdeniz Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2023

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ORKUN AKBABA

Danışman: Kemal Kayıkçı

Özet:

Bu araştırmanın amacı öğretmenlerin psikolojik dayanıklılıkları ile örgütsel adanmışlıkları arasındaki ilişkinin incelenmesidir.

Çalışmada nicel araştırma yaklaşımına dayalı yöntemlerden ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini Antalya ili Manavgat, Serik ve Aksu ilçesinde Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı resmi ve özel okullarda görev yapmakta olan öğretmenler oluşturmaktadır. Örneklem ise basit-tesadüfi örnekleme yöntemi ile belirlenen 527 öğretmen oluşturmaktadır. Verilerin toplanmasında araştırmacı tarafından hazırlanan ‘‘Kişisel Bilgi Formu’’, Friborg vd. (2003) tarafından geliştirilen, Basım ve Çetin (2011) tarafından Türkçe uyarlaması yapılan ‘‘Yetişkinler İçin Psikolojik Dayanıklılık Ölçeği’, Celep (1998) yılında geliştirilen ‘‘Eğitim Örgütlerinde Öğretmenlerin Örgütsel Adanmışlığı Ölçeği’’ kullanılmıştır.

Verilerin analizinde t-testi ve ANOVA istatistiki tekniklerinden faydalanılmış olup IBM SPSS 23 programı kullanılmıştır. Araştırmada öğretmenlerin psikolojik dayanıklılık ve örgütsel adanmışlık düzeyleri cinsiyet, yaş, mesleki kıdemi, bulunduğu okulda çalışma süresi, okul türü, okul kademesi, okulun bulunduğu sosyoekonomik çevre, okul yöneticilerinin sosyal ve kültürel faaliyetleri destekleme düzeyi değişkenlerine göre incelenmiştir.

Yapılan analiz sonucunda psikolojik dayanıklılık ile örgütsel adanmışlık arasında istatistiksel olarak pozitif yönlü anlamlı bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Buna ek olarak katılımcıların psikolojik dayanıklılık ve örgütsel adanmışlık düzeylerinin çalıştıkları okulun yöneticilerinin sosyal ve kültürel faaliyetleri destekleme düzeylerine göre farklılık gösterirken; cinsiyet, yaş, mesleki kıdemi, bulunduğu okulda çalışma süresi, okul türü, okul kademesi, okulun bulunduğu sosyoekonomik çevre arasında anlamlı bir fark bulunamamıştır. Bu araştırma bulguları sonucunda, öğretmenlerin psikolojik dayanıklılık ve örgütsel adanmışlık düzeyleri arasında belirlenen değişkenler açısından ortaya çıkan sonuçlara göre önerilerde bulunulmuştur.