Kaygusuz Abdal'ın Vücûd-nâme adlı eserinin tasavvufi tahlili


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Temel İslam Bilimleri Anabilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2018

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: RAHİME ÖZDEM

Danışman: Ahmet Ögke

Özet:

Bu çalışmada, Kaygusuz Abdal’ın Vücûd-nâme adlı mensur eserinin tasavvuf kavramları açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Tasavvufun en önemli amacı, insanın seyr ü sülük yoluyla Hakk’ı tanımasına ve Allah’a ulaşmasına vesile olmaktır. Mutasavvıflar manevi eğitimde âdemin önünde ışık tutan rehberlerdir. Kur’an ve sünnet merkezli, tasavvuf hayatını kendine özgü yaşam tarzıyla şekillendiren mutasavvıflardan biri de Kaygusuz Abdal’dır. Kaygusuz, Kalenderi şeyhi olduğu ifade edilen Abdal Musa’nın müridi ve Bektaşi Tarikat ilkelerinin oluşmasında temel teşkil eden gönül insanıdır. Çalışmanın birinci bölümünde Kaygusuz Abdal’ın hayatı ve eserleri ele alınmıştır. Menkavebi hayatı için, daha çok Abdurahman Güzel’in menâkıbnâme nüshasından yararlanılmıştır. İkinci bölümde çalışmanın omurgasını teşkil eden, Kaygusuz Abdal’ın Vücûd-nâme adlı mensur eserinin metni verilmiştir. Üçüncü bölümde ise Vücûd-nâme adlı eserin tasavvuf kavramları açısından incelenmesi yapılmıştır. Kaygusuz’un Yaratanını tanımadaki serüveni ortaya konulmuştur. Eserinde insan vücudunun çeşitli uzuvlarıyla, bazı dini, tasavvufi ve kozmik kavramlar arasında teşbihler yapmıştır. Mürşit’in önemi üzerinde durulmuş, vahdet-i vücûd konusuna değinilmiştir. Ayet ve hadislerle tasavvuf kavramları süslenilmiş, kavramların anlaşılır hâle gelmesi örneklerle pekiştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Kaygusuz Abdal, Vücûd-nâme, Tasavvuf kavramları, İnsan.