Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Temel İslam Bilimleri Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2018
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: RAHİME ÖZDEM
Danışman: Ahmet Ögke
Özet:
Bu
çalışmada, Kaygusuz Abdal’ın Vücûd-nâme adlı mensur eserinin tasavvuf
kavramları açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Tasavvufun en önemli amacı,
insanın seyr ü sülük yoluyla Hakk’ı tanımasına ve Allah’a ulaşmasına vesile
olmaktır. Mutasavvıflar manevi eğitimde âdemin önünde ışık tutan rehberlerdir.
Kur’an ve sünnet merkezli, tasavvuf hayatını kendine özgü yaşam tarzıyla
şekillendiren mutasavvıflardan biri de Kaygusuz Abdal’dır. Kaygusuz, Kalenderi
şeyhi olduğu ifade edilen Abdal Musa’nın müridi ve Bektaşi Tarikat ilkelerinin
oluşmasında temel teşkil eden gönül insanıdır. Çalışmanın birinci bölümünde
Kaygusuz Abdal’ın hayatı ve eserleri ele alınmıştır. Menkavebi hayatı için,
daha çok Abdurahman Güzel’in menâkıbnâme nüshasından yararlanılmıştır. İkinci
bölümde çalışmanın omurgasını teşkil eden, Kaygusuz Abdal’ın Vücûd-nâme adlı
mensur eserinin metni verilmiştir. Üçüncü bölümde ise Vücûd-nâme adlı eserin
tasavvuf kavramları açısından incelenmesi yapılmıştır. Kaygusuz’un Yaratanını
tanımadaki serüveni ortaya konulmuştur. Eserinde insan vücudunun çeşitli
uzuvlarıyla, bazı dini, tasavvufi ve kozmik kavramlar arasında teşbihler
yapmıştır. Mürşit’in önemi üzerinde durulmuş, vahdet-i vücûd konusuna değinilmiştir.
Ayet ve hadislerle tasavvuf kavramları süslenilmiş, kavramların anlaşılır hâle
gelmesi örneklerle pekiştirilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Kaygusuz Abdal, Vücûd-nâme, Tasavvuf kavramları, İnsan.