Fullerenlerin yapısına Si ve Ge katkılaması

---

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Akdeniz Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Fizik, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2003

Öğrenci: Mükremin Yılmaz

Danışman: BÜLENT ULUĞ

Özet:

Bu çalışmada, ark-deşarj yöntemi kullanarak Si ve Ge katkılı heterofullerenlerin üretimi amaçlanmış ve bu amaca yönelik bir deney düzeneği geliştirilmiştir. Katkılı fullerenleri elde etmek için çapı 3 mm, uzunluğu 60 mm olan karbon çubuklar kullanılmıştır. Çubuklara açılan 1,5 mm çapındaki delikler Si veya Ge tozlarıyla doldurulmuştur. Grafit çubuklar üzerlerinden ~80 A akım geçirilerek -100 torr He atmosferinde buharlaştırılmış ve fiili erenleri içeren kurum elde edilmiştir. Fullerenler karbon kurumu içerisinden CS2 ve toluenle yıkanarak ayrıştırılmıştır. Ge katkılı örneğin FTIR ve kütle spektrumları, olası bazı Ge katkılı fullerenlerin yanısıra C6o ve Cyo'inde etkin olarak üretildiğini göstermektedir. Diğer yandan, Si katkılı örneğin kütle spektrumunda ise Si katkılı fullerenlerden kaynaklandığı düşünülen bir dizi pikler gözlenmiştir. Daha kesin sonuçlar için örneklerin NMR analizlerine ihtiyaç vardır ve bunların mevcut verilerle birlikte yorumlanması gerekmektedir.