İleri evre serviks kanseri radyoterapisinde brakiterapiye alternatif tekniklerin dozimetrik değerlendirmesi


Creative Commons License

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Akdeniz Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2024

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MUHAMMED İSMET SEKMEN

Danışman: Timur Koca

Özet:

Amaç: Brakiterapi (BRT) uygulanamayan hastalarda, alternatif olarak yüksek tedavi dozlarında eksternal radyoterapi (ERT)-eş zamanlı entegre ek doz (SIB) tekniğinin kullanılıp kullanılamayacağı araştırılmıştır. İleri evre serviks kanseri radyoterapisinde BRT yerine kullanılacak SIB yöntemi ile hazırlanan hacimsel ayarlı ark terapi (VMAT) ve Helikal Tomoterapi (HT) tedavi planlama tekniklerini dozimetrik olarak karşılaştırmaktır. Yöntem: İleri evre serviks kanseri tanılı on retrospektif hastanın bilgisayarlı tomografi (CT) görüntüsü kullanılarak hedef hacimler ve kritik organlar konturlanmıştır. BRT yerine ERT kullanılacaktır. ERT'de SIB iki farklı planlanan hedef hacime (PTV) aynı anda, farklı dozlarda radyasyon verilmesini sağlayan bir tekniktir. Doz sınırlamaları eş değer doz (EQD2) formülünden hesaplanmıştır. VMAT ve HT tekniklerinde fraksiyon başına doz 3,1 Gy'e ayarlanmış olup 25 fraksiyonla toplam 77,50 Gy doz uygulanacak şekilde planlanmıştır. İki farklı planlama tekniği PTV77,5 ve PTV45 doz sarımları, konformite indeks (CI) ve homojenite indeks (HI) değerleri, kritik organlara ait tolerans dozları ve tedavi sürelerine göre istatistiksel olarak değerlendirilmiştir. Bulgular: PTV77,5 açısından değerlendirildiğinde VMAT ve HT sarım olarak benzer sonuçlar vermiştir. PTV77,5 için HI değeri her iki teknik açısından benzer bulunmuş olup, CI değeri kıyaslandığında HT tekniğinin VMAT tekniğine göre daha üstün olduğu görülmüştür. PTV45 açısından değerlendirildiğinde HT tekniği VMAT'a göre sarım olarak daha iyi sonuçlar vermiştir. HT tekniğinin VMAT tekniğine göre dozimetrik açıdan daha üstün olduğu görülmüştür. PTV45 için CI ve HI değeri her iki teknik açısından benzer bulunmuştur. Kritik organ dozları HT tekniğinde VMAT'a göre daha düşük bulunmuştur. Tedavi süreleri ile ilgili olarak VMAT tekniğinde HT tekniğine göre tedavi süresinin daha kısa olduğu gözlenmiştir. Sonuç: BRT uygulanamayan hastalarda kullanılan SIB yöntemi ile hazırlanan VMAT ve HT tedavi planları için PTV77,5'deki CI değeri, PTV45'deki sarımları ve kritik organ dozları bakımından HT tekniği daha iyi sonuçlar vermiş olup tedavi süresi bakımından VMAT tekniğinin HT'ye açık bir üstünlüğü gözlenmiştir.