Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Akdeniz Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Melikhan EREN
Danışman: Selçuk Helhel
Özet:
Yapı sektöründe, yapıların kalan yaşam ömürlerinin ve
dayanıklılıklarının tespit edilmesi sadece deprem koşulları altında değil
normal koşullar altında da önemli bir konudur. Ülkemiz çok sayıda aktif fay hattının üzerinde
bulunmaktadır ve bu fay hatlarının üzerinde güncel deprem yönetmeliğinden çok
önce, risk değerlendirmesi yapılmamış ve 2018 tarihli son deprem yönetmenliğine
göre “güvensiz” olarak tahmin edilen yüzbinlerce yapı stoku bulunmaktadır. Bu
kadar çok sayıda yapının hızlı ve ekonomik şekilde risk durumunun tespiti
oldukça önemlidir. Bu açıdan
bakıldığında, yapıların deprem performans analizinde özellikle de betonarme
yapılardaki donatı sayısı ve korozyonunun tespitinde sıyırma gibi tahribatlı
yöntem yerine tahribatsız yöntemlerin kullanılması zaman ve ekonomik bakımdan ciddi
avantaj sağlayacaktır.
İlgili çalışma alanıyla ilgili literatür incelendiğinde, bina
donatılarında gerekli tespit ve kontrolün yapılabilmesi adına kullanımda olan
tahribatlı ve tahribatsız yöntemlerin; yüksek maliyet, uzun süren zaman
kayıpları, yüksek hata payı gibi sorunları olduğu anlaşılmaktadır. Bu
nedenlerden dolayı kabul edilebilir hata payı ile çalışan, hızlı sonuç üreten
ve daha ekonomik bir alternatif çözüme ihtiyaç vardır. Yapı denetimlerinde
kullanılacak karar destek mekanizmalarının parçası olması planlanan tahribatsız
muayene cihazı; kendi içinde olgun bir teknoloji olan ve korozyon ölçümünde
özgünlük sunan frekans modüleli sürekli dalga (FMSD) yöntemi kullanımına
dayanan bir yere nüfuz eden radar (YNR) sistemidir.
Bu
doğrultuda, bir FMSD Radarı tasarlanarak, yazılım bileşenleri ile hayata
geçirilmiştir. Yapılan sistemin ölçüm hassasiyetinin anlaşılabilmesi ve gerçek
hayatta karşılaşılabilecek korozyon sorunlarını ölçebilmesi için benzetim
ortamı üzerinde farklı senaryolarda benzetimler gerçekleştirilmiştir. Ardından,
cihazın korozyon tespit kabiliyetini doğrulamak için hem korozyona uğramış hem
de temiz durumdaki silindirik metal malzemeler üzerinde ölçümler yapılmıştır.
Çalışma, her biri 200 veri noktasından oluşan 30 ölçüm olarak tasarlanmıştır. FMSD
Radarından elde edilen veri setleri sayısal işaret işleme tekniklerinin
kullanıldığı algoritmalar ile incelenmiştir. Yapılan incelemeler, hedef
nesnelerin cevap işaretlerinde korozyona bağlı olarak genlik bozulması, varış
süresinde gecikme ve faz kaymasının varlığını ortaya koymuştur.