Beden Üzerinden Utanç Kavramının Sanat Yapıtına Dönüşümü


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Akdeniz Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi, Heykel Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2025

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Onur ÇETİN

Danışman: Hülya Uysal

Özet:

Bu tez, utanç duygusunun sanatta estetik bir deneyim olarak temsili ve dönüşümünü incelemektedir. Utancın, bireysel ve toplumsal düzeylerde çeşitli sanatsal disiplinler aracılığıyla nasıl görünür hale geldiği analiz edilmektedir. Çalışma, utancın estetik ve kavramsal bir araç olarak toplumsal eleştiri ve bireysel yüzleşme süreçlerindeki rolünü ortaya koymayı amaçlamaktadır. Tez, üç ana bölümden oluşmaktadır. İlk bölüm, utanç duygusunun psikolojik ve sosyolojik boyutlarını ele almakta, bireyler ve toplum üzerindeki etkilerini tartışmaktadır. Literatür taraması yoluyla, utancın bireylerin toplumsal normlara uyum süreçlerindeki rolü ve bu duygunun tarihsel ve kültürel bağlamda nasıl şekillendiği incelenmiştir. İkinci bölüm, utanç kavramının sanat tarihinde modern döneme kadar olan temsillerini araştırmakta; bireysel deneyim, toplumsal normlar, savaş ve soykırımların travmatik etkileri, kimlik ve yabancılaşma ile toplumsal adaletsizlik gibi temaları değerlendirmektedir. Üçüncü bölüm, bu tez kapsamında üretilen sanatsal çalışmalar üzerinden utancın estetik bir deneyime dönüşümünü ve toplumsal eleştiri aracı olarak uygulanmasını analiz etmektedir. Heykel formundaki kavramsal süreçlere odaklanılarak, sanatın bireysel duygular ile toplumsal eleştiri arasındaki bağlayıcı dönüştürücü gücü tartışılmıştır. Tez, utanç duygusunun sanat yoluyla görünür kılınmasının, bireysel ve toplumsal düzeyde yüzleşme, eleştiri ve iyileşme süreçlerine katkıda bulunduğunu ortaya koymaktadır. Bu bağlamda, utancın sanatsal bir ifade biçimine dönüştürülmesi hem bireysel özgürleşme hem de toplumsal farkındalığı artırmak için güçlü bir mekanizma olarak öne çıkmakta ve bireylerin kendi duygularını keşfetmeleri ve yüzleşmeleri için bir olanak sunmaktadır.

Anahtar Sözcükler:Utanç, Sanat, Estetik Deneyim, Toplumsal Eleştiri, Kimlik.