Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Akdeniz Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi, Heykel Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2025
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Utku YILMAZ
Danışman: Hülya Uysal
Özet:
ÖZ
Doğa, yaşam, doğum, ölüm, aydınlanma, farkındalık,
metafor, aydınlatma, sorgulama, paradoks, sadelik, yalınlık,
mükemmellik, kusur, iyilik, kötülük, dinginlik, saygı, gerçeklik ve düş gibi
kavramlar bir sanat yapıtının kavranmasında temel yapıyı meydana getirirken bu
kavramların somutlaşmış en güzel örnekleri Zen bahçeleri veya Japon kaya
bahçeleri de Japon kültürünü en güzel yansıtan önemli yönlerinden biridir. Bu
bahçeler, hayatın anlamını ortaya çıkarmaya ve meditatif bir durumu
canlandırmaya yardımcı olmak için doğayı çıplak kum ve kayaları kullanarak
yalın olarak tasarlanmaktadır. Sanat yapıtlarında olduğu gibi Zen bahçelerinin
işlevi ve misyonuna bakıldığında temel amacı Zen bahçesi fikri veya boyutu ne
olursa olsun, izleyicilerinin arkalarına yaslanmasına, rahatlamasına ve
zihinlerini boşaltmasına izin vermesi üzerine kuruludur. Bu tez çalışmasında,
Heykel ve çevre, heykel ve mekân ilişkisinde Zen bahçe tasarımında kavram,
durum ve gerekçeden hareketle bahçelerde kullanılan sanatsal elemanların
tasarım ve uygulamasına odaklanılmıştır. Zen bahçeleri bin yılı aşkın bir
süredir evrim geçirmektedir ve bugüne kadar her zamanki gibi güncel ve ilginç
olmaya devam etmektedir. Bu değişim ve dönüşüm içerisinde pek çok günümüz
sanatçısı da Zen felsefesi temelli yapıt üretimi gerçekleştirmektedir. Bu
nedenle çalışma kapsamı içerisinde Zen kavramı ve Zen bahçelerinden hareketle,
bu mekanlar için üretilen sanat eseri kurgulanma sürecine odaklanılarak,
gösterge ve gösterilen üzerinden yapıt ile girilen ilişki, döngü ve
sanatçıların Zen temelli uygulamalar üzerine yapmış oldukları yapıtları
incelenerek yine aynı kavram üzerinden yapıt oluşturulacaktır.
Anahtar sözcükler:
Zen Budizm, Çevre, Heykel, Isamu Noguchi, Zen bahçesi, Zen, Mekân