Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Akdeniz Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Ekonometri Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2019
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Dilara Özdemir
Danışman: Fahriye Merdivenci
Özet:
Yaşam için
vazgeçilmez bir olgu olan enerji, günümüzde tüketimi artan taleplerin başında
gelmektedir. Artan nüfus oranı ve gelişen teknolojik koşullar bu durumun
başlıca sebeplerindendir. Talebin karşılanmaya çalışılması enerjide sınırlı
kaynakların azalmasına sebebiyet vermekte ve günümüz dünyasında yoğun bir
şekilde tartışılır bir problem haline gelen bu duruma çözüm olarak
yenilenebilir enerji alternatiflerine olan ilgi artmaktadır.
Enerji
ihtiyacının, yerli kaynaklarla karşılanarak dışa bağımlılığın azaltılması,
enerji sürdürülebilirliğinin sağlanması ve çevreye verilen zararın en aza
indirilmesi açısından önemli bir paya sahip olan yenilenebilir enerji
alternatiflerinden, 2018 yılında Türkiye genelinde tüketilen enerjinin yaklaşık
%32’sinin elde edildiği Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığından elde edilen
bilgiseldir. Buna bağlı olarak yenilenebilir enerji alternatifleri potansiyeli
açısından elverişli bir konuma sahip olan Türkiye’nin, bu alternatiflerden
faydalanma oranının oldukça düşük seviyede olduğu anlaşılmaktadır. Bu nedenle
Türkiye’nin sahip olduğu yenilenebilir enerji potansiyelini daha etkin ve
verimli kullanılması adına hedefler gerçekleştirilmesi Türkiye’nin bu konuda
kendi kendine yetebilen bir ülke konumuna gelebilmesine önemli katkı
sağlamaktadır.
Bu analiz
Türkiye’nin, yenilenebilir enerji kaynaklarındaki hem mevcut durumunu hem de
gelecek hedeflerini incelemekte ve yenilenebilir enerji alternatiflerinden ele
alınan biyokütle, jeotermal, güneş, rüzgar, hidroelektrik ve dalga enerjisinin,
5 kriter doğrultusunda PROMETHEE yaklaşımı ile sıralama işleminin
gerçekleştirilmesi sağlamaktadır.
Yenilebilir
enerji alternatiflerinin sıralaması ile ilgili yayınlarda alternatifler;
biyokütle, jeotermal, güneş, rüzgar, hidroelektrik enerjisi olarak ele
alınmıştır. Buna bağlı olarak çalışmada değerlendirme kriterleri dikkate
alınarak yapılan sıralama işleminde yenilenebilir enerji alternatiflerine ek
olarak dalga enerjisi eklenmiştir.
Yenilenebilir
enerji alternatiflerinin daha etkin ve verimli kullanılması, bu
alternatiflerden elde edilecek enerjinin sürdürebilir enerjiyi sağlaması ve
buna bağlı olarak enerji ithalatının azaltılmasına katkı sağlaması, sıralama
işleminde potansiyel kriterin önemini ortaya koymaktadır.
Bu ülke için
yenilenebilir enerji alternatifleri sıralamasında değerlendirme kriterlerinden
biri olan potansiyel kriterin de büyük bir etkisiyle, biyokütle enerjisi hem
depolanabilir olmasıyla hem de çevre kirliliği oluşturmamasıyla ilk sırada yer
almaktadır.