İLERİ YAŞAM DÖNEMLERİNDE ERKEKLERDE YENİDEN EVLENME


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Akdeniz Üniversitesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2024

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ÇAĞRI ELMAS

Danışman: Nurşen Adak

Özet:

Yaşam süresinin uzaması ve demografik yapının değişmesi, yaşlanan bireylerin özellikle ileri yaşam dönemlerindeki evlilik döngüsü ve dinamiklerinde çeşitliliğe yol açmıştır. Erkeklerin yaşamlarının ileri dönemlerinde yeniden evlilik kararı almaları, toplumsal normlar, ekonomik gereklilikler ve kişisel arayışlar arasındaki hassas dengeyi yansıtmakla birlikte toplumsal cinsiyete dayalı evlilik ilişkilerini ve erkeklik deneyimlerini de göstermektedir. Bu tez çalışmasında, ileri yaşam dönemlerinde erkeklerde yeniden evlenme dinamikleri incelemektedir. Araştırmanın amacı, erkeklerin biten evliliklerinin ardından ileri yaşam döneminde yeniden evlenmeye nasıl ve neden karar verdiklerini, bu süreçleri erkeklik değerleri bağlamında nasıl deneyimlediklerini incelemekltedir. Bu tez çalışması, yeniden evlenmenin, erkekler tarafından hangi durumlarda "yaşlanma ve erkeklik deneyimi" ile ilişkilendirildiği ve yeniden evlilik tercihinin aile ilişkilerinde erkeklik inşasını nasıl anlamlı kıldığı konusuna odaklanmaktadır. Yeniden evlenme, özellikle ileri yaşam dönemiyle birlikte erkekler için, toplumsal cinsiyet kimliklerinin yeniden inşası ve müzakere edilmesi sürecinde önemli bir rol oynar. İlk evlilikten farklı olarak, yeniden evlilikler genellikle daha karmaşık sosyal, ekonomik ve duygusal dinamikleri içerir. Bu bağlamda, yeniden evlilik, erkeklik kimliklerinin ve toplumsal cinsiyet rollerinin nasıl dönüştüğünü anlamak için önemli bir fırsat sunar. Yeniden evlenen yaşlı erkekler, toplumsal normlar, kişisel beklentiler ve aile dinamikleri arasında denge kurmaya çalışırken, hegemonik erkeklik ideallerini nasıl yeniden müzakere ettiklerini ve uyarladıklarını gözlemlemek mümkündür. Tez çalışması, üç bölümden oluşmaktadır. İlk bölüm, tez konusuna ilişkin kavramsal ve kuramsal çerçeveyi içermektedir. İkinci bölümde araştırma yöntemine ilişkin ayrıntılar sunulmakta ve üçüncü bölümde ise elde edilen bulguların analizi yer almaktadır. Nicel ve nitel yöntemlerin birlikte kullanıldığı bu araştırma, ileri yaşam dönemlerinde yeniden evliliğin erkeklikler bağlamında karmaşık ve çok boyutlu bir deneyim olduğunu ortaya koymakta ve bu süreçte duygusal, sosyal ve pratik yaşam gereksinimlerinin karşılanmasının önemini vurgulamaktadır. Sonuç olarak, ileri yaşam dönemlerindeki erkeklerde yeniden evlenmenin toplumsal cinsiyet bağlamında anlamlandırılması için yaşam seyri perspektifinin önemi vurgulanabilir. Elde edilen bulgular, toplumsal cinsiyet ve erkeklik rollerinin evlilik dinamikleri üzerindeki etkisine dikkat çekerek, evlilik birliğinin erkeklik değerleri üzerinden nasıl kurulduğunu göstermiştir. Genel hatlarıyla bu bulgular karşılıklı anlayış ve saygının hem erkekler hem de kadınlar için daha mutlu ve uyumlu ilişkiler sağladığını göstermektedir. Yeniden evlenen erkeklerin görüşleri, evlilikte açık iletişim, dürüstlük ve karşılıklı saygının önemini ön plana çıkarmaktadır. Öte taraftan egemen erkeklik değerleri bağlamında yaşlanma olgusunun bu erkekler için güçsüzlük ve olumsuz bir deneyim olarak algılandığı söylenebilir. Yaşlanma ile hegemonik erkeklik değerlerinin zayıflaması, yeniden evlilik yoluyla heteronormatif aile ilişkilerini tekrar kurma eğilimine yol açmaktadır. Dolayısıyla erkeklik değerlerinin korunması ya da yaşlanmayla birlikte kaybolan unsurların tekrar kazanılması bakımından yeniden evlilik toplumsal cinsiyet ilişkilerinin dönüşmesine neden olan bir etki göstermektedir.