Gastronomi eğitimi alan öğrencilerin staj deneyimlerinin mesleki tutum ve davranışlarına etkisi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2023

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: OKAN OĞUZ

Danışman: Vedat Yiğitoğlu

Özet:

Gastronomi ve mutfak sanatları ile aşçılık bölümleri uygulamanın ön planda olduğu eğitim alanlarıdır. Genel müfredatında uygulamalı derslerin yoğunlukta olduğu ve pratik becerilerin büyük yer tuttuğu bu bölümlerde, staj deneyimi, öğrencilerin okulda öğrendiklerini pekiştirmesi ve sektörle tanışması açısından çok önemlidir. Dolayısıyla gastronomi ve aşçılık eğitimi alan öğrencilerin staj deneyimi hem akademik hem de mesleki hayatlarında kritik rol oynamaktadır. Bu bağlamda çalışmanın amacı, gastronomi ve mutfak sanatları eğitiminde staj deneyimin etkisinin ortaya koyulması olmuştur. Bu kapsamda öncelikle staj deneyimi olarak staj memnuniyeti dikkate alınmıştır. Sonrasında okul desteği, yönetici desteği, öğrenme imkanları ve iş yoğunluğunun staj memnuniyetine etkisi incelenmiştir. Ardından staj memnuniyetinin işe karşı tutum ve mesleki bağlılık üzerinde etkisi test edilmiştir. Son aşamada ise işe karşı tutum ve mesleki bağlılık unsurlarının öğrencilerin sektörde kalma niyetlerini nasıl etkilediği araştırılmıştır.

Araştırma verileri 2023 nisan ve mayıs ayları içinde çevrimiçi olarak dağıtılan anket formuyla toplanmıştır. Kartopu ve kolayda örnekleme yöntemlerinin birlikte kullanılmasıyla toplam 411 geçerli anket sayısına ulaşılmıştır. Verileri tanımlamak ve değişkenler arasındaki ilişkiyi test etmek için SPSS ve LISREL paket programlarından yararlanılmıştır. Araştırma sonucunda okul desteğinin staj memnuniyeti üzerinde anlamlı bir etkisinin olmadığı belirlenmiştir. Buna karşın yönetici desteğinin ve öğrenme imkanlarının staj memnuniyeti üzerinde pozitif bir etkiye sahip olduğu ortaya çıkmıştır. Diğer taraftan iş yoğunluğunun ise staj memnuniyetini negatif şekilde etkilediği anlaşılmıştır. Araştırmada ayrıca staj memnuniyetinin işe karşı tutumu ve mesleki bağlılığı anlamlı şekilde etkilediği sonucuna varılmıştır. Bununla birlikte katılımcıların işe karşı tutumu ve mesleki bağlılıkları ayrı ayrı olarak sektörde kalma niyetini pozitif olarak etkilemiştir. Bu sonuçlar gastronomi ve aşçılık eğitiminde staj deneyiminin çok önemli olduğunu göstermektedir. Araştırma bulgularından yola çıkarak turizm işletmeleri, gastronomi ve aşçılık eğitimi veren kurumlar ve benzer konuda çalışma yapmak isteyen araştırmacılar için çıkarımlar yapılmış ve öneriler sunulmuştur.