Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Akdeniz Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bitki Koruma Anabilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Mümin İbrahim TEK
Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Özer Çalış
Özet:
Küllemeler hıyarda, önemli verim ve
kalite kayıplarına neden olmaktadır ve bu hastalık Podosphaera xanthii fungal etmeni tarafından meydana gelmektedir.
Küllemeye karşı dayanıklı ve tolerant çeşitlerin geliştirilmesi, bu hastalık
ile mücadelede en etkili ve çevre dostu yöntemdir. Küllemeye karşı dayanıklılık
mekanizmalarının bilinmesi, dayanıklı çeşitlerin geliştirilmesine katkıda
bulunmaktadır. Bu mekanizmaların belirlenmesi amacı ile, küllemeye karşı
dayanıklı Meltem çeşidi, tolerant VT18 hattı ve hassas yerel çeşit Çamlıca’dan
DNA ve RNA’lar izole edilmiştir. PCR ve RT-PCR ile külleme etmenine karşı
farklı reaksiyonlar veren bu bitkilerin sahip oldukları mekanizmalar araştırılmıştır.
Çalışma sonucunda, bitkilerde bulunan farklı genlerin, farklı savunma mekanizmalarında
pozitif ve negatif regülatör olarak görev aldıkları bulunmuştur. Küllemeye
karşı verdikleri yanıtların bu nedenle farklı olduğu anlaşılmıştır. Daha önceki
çalışmalarda, hıyarda külleme etmenine karşı duyarlılığı arttırdığı belirlenen MLO1, MLO8 ve MLO11 genleri
üzerinde, CRISPR/Cas9 yöntemi ile mutasyon meydana getirilerek, MLO-mutant bitkiler elde edilmiştir. Bu
bitkiler, gelecek çalışmalarda küllemeye karşı savunma mekanizmaları ile ilgili
çalışmalarda, dayanıklı hıyar hattı olarak kullanılacaktır.