Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi , Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: İngilizce
Öğrenci: Ayşe Şeyma Kaymak
Asıl Danışman (Eş Danışmanlı Tezler İçin): Kürşat Çağıltay
Eş Danışman: Ayşe Gül Kara Aydemir
Özet:
Bu çalışmanın amacı, 2014-2020 yılları arasında Türk bilim insanları tarafından yayınlanan, çevrimiçi çocukları konu eden araştırma çalışmalarının incelenmesi ve analiz edilmesidir. Bu çalışma, Avrupa genelinde 30’dan fazla ülkenin dahil olduğu Children Online: Research and Evidence projesi (CO:RE Project) kapsamında yapılmıştır. Literatür, CO:RE proje ekibi tarafından belirlenen dahil etme ve öncelik kriterleri dikkate alınarak taranmıştır. Mevcut çalışma kapsamında dahil edilme kriterleri konu uygunluğu, yaş grubu, yayın yılı, yayın dili, ulusal kapsam, çalışmaların bilimsel temele göre güvenilirliği, yayın türü ve bilim dalıdır. Yayınlar, veri tabanına kodlama ve analiz için güncellik ve alaka düzeyine göre önceliklendirildi. Bu çalışmada nicel bir içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Toplam 177 yayın bulundu ve bunlardan 68'i bu çalışmaya dahil edildi. Sonuçlar en çok çalışılan konunun sağlık olduğunu gösterdi; ardından internet kullanımı, uygulamalar ve katılım; çevrimiçi güvenlik ve politika düzenlemesi, sosyal aracılık; ve riskler ve zararlar konuları takip etti. En çok araştırılan grup 14-18 yaş arası çocuklardır. Çocukların internet kullanım tarzları ve riskle karşılaşma durumları, internete girilen yer, sosyal aracılık, internet kullanım amacı gibi faktörlere göre değişiklik göstermektedir. Risk/zarar ve aile demografiklerini araştıran çalışmaların ortak bulgusu, düşük eğitimli ve düşük gelirli aileden gelen çocukların çevrimiçi risklerle karşılaşma olasılıklarının daha yüksek olmasıdır. Çevrimiçi riskleri azaltmanın yolu çocuklara ve ebeveynlere güvenli internet kullanımı eğitimi vermekten geçmektedir.