Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Akdeniz Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SERDEN EROL
Danışman: Sevda Altunbaş
Özet:
Kalabalıklaşan dünya nüfusu, artan gıda ihtiyacı ve azalan tarım
alanları nedeniyle mevcut tarım alanları oldukça yoğun kullanılmaktadır. Yoğun
şekilde toprağa uygulanan kimyasallar, çevre ve canlıların sağlığını tehdit
etmektedir. İnsanların zararlı kimyasallar içermeyen ürün ve doğaya daha az
zarar veren uygulamaları tercih etmeleri sonucunda organik tarım uygulamaları
yaygınlaşmıştır. Organik tarım, sıfır veya minimum şekilde kimyasal kullanımını
destekleyen, kaliteli ve sağlıklı ürünü hedefleyen, ürünün çiçeklenmesinden
paketlenmesine kadar kontrolünü sağlayan, çevresel faktörlerin kontrol altında
tutulmasına çalışılan, bir üretim modelidir. Son yıllarda ülkemizde organik
tarım faaliyetleri artmıştır. Bu çalışmada, tarımsal faaliyetlerin Antalya
ilinde yayla ve sahil kesimlerindeki durumu, fizyografyası ve çevre arazilerle
ilişkisi incelenmiştir. Çalışma alanı olarak Antalya ili Elmalı ve Finike
ilçeleri seçilmiştir. Bu ilçelerde organik tarım alanı sertifikası bulunan
tarımsal işletmeler incelenmiş, Uzaktan Algılama ve Coğrafi Bilgi
Sistemlerinden faydalanılarak alanların toplamda 5 farklı fizyografya ünite
içerisinde yer aldığı tespit edilmiştir. 2020 yılına ait Tarım ve Orman Bakanlığı
verilerine göre Elmalı’da 596,074 da sertifikalı organik tarım faaliyeti
gösteren alan tespit edilmiştir. Organik tarım alanlarının %77,60’ının düz-düze
yakın göl tabanı arazilerinde, %15,70’inin düze yakın hafif dalgalı taşkın
düzlüğü arazilerinde, %6,70’inin göl tabanı düzlüklerinde aşınmış dalgalı
topoğrafyalı araziler olduğu belirlenmiştir. Finike ilçesinde 2016 yılı Tarım
ve Orman Bakanlığı sertifikalı organik tarım arazileri incelendiğinde, 286,619
da organik tarım alanında nar ve portakal yetiştiriciliği yapıldığı ancak 2020
yılına gelindiğinde organik tarımın tamamen terkedildiği tespit edilmiştir.
Yöredeki organik tarım alanlarının %69,80’i çok dik eğimli yamaç arazide,
%17,65’i orta eğimli yamaç arazide, %6,75’i dar yüzeyli dere teraslarında,
%5,10’u dik eğimli yamaç arazide, %0,70’i etek arazide faaliyet gösterdiği
belirlenmiştir. İncelenen alanların çevre arazilerle ilişkisi yorumlanmış,
mevzuatta yer almayan teknik eksiklikler değerlendirilmiş, çözüm önerilerinde
bulunulmuştur.