Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Akdeniz Üniversitesi, Hemşirelik Fakültesi, Hemşirelik, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2024
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Aykut Can AKKAYA
Danışman: Selma Öncel
Özet:
Amaç: Bu araştırma 0-6 yaş grubunda çocuğu olan ebeveynlerin toplumsal cinsiyet
rol tutumları ile çocuklarına kullandıkları dil arasındaki ilişkiyi saptamak amacıyla
yapılmıştır.
Yöntem: Bu çalışma, tanımlayıcı-ilişki arayıcı tiptedir. Araştırmanın örneklemini
Görele’de ilçe merkezinde bulunan bir Aile Sağlığı Merkezi’ne kayıtlı bebek ve
çocukların ebeveynleri oluşturmuştur. Örnekleme 644 ebeveyn alınmıştır. Verilerin
toplanmasında ‘Tanıtıcı Özellikler Soru Formu’, ‘Toplumsal Cinsiyet Rol ve Tutum
Ölçeği’ ve ‘Toplumsal Cinsiyet İçeren Ebeveyn Sözel İfadeler Ölçeği’ kullanılmıştır.
Veriler Mart 2023-Ağustos 2023 tarihleri arasında araştırmacı tarafından
toplanmıştır. Veriler bir istatistik programı aracılığıyla analiz edilmiş ve verilerin
sonuçları p<0.05 olarak anlamlı kabul edilmiştir.
Bulgular: Ebeveynlerin Toplumsal Cinsiyet Rol ve Tutum Ölçeğinden (TCRTÖ)
aldıkları toplam puan ortalaması 107.3±12.63’tür. Katılımcıların TCRTÖ toplam
puan ortalamaları ile ebeveynlik türü, yaş grupları, eğitim durumları, çocuklarının
cinsiyetleri, çocuk sayıları, anne-babalarının eğitim düzeyi arasında istatistiksel
olarak anlamlı farklılık saptanmıştır (p<0.001). Ebeveynlik türü, yaş, eğitim durumu,
çocuk sayısı, çocuklarının ayrı odasının bulunma durumu gibi faktörler ebeveynlerin
çocuklarına kullandığı, toplumsal cinsiyet içeren sözel ifadelerini etkilemiştir
(p<0.05). Ebeveynlerin toplumsal cinsiyet rol tutumları ile erkek (r=0.51) ve kız
(r=0.51) çocuklarına karşı kullandığı toplumsal cinsiyet içeren sözel ifadeleri
arasında pozitif yönlü, orta düzeyde anlamlı bir ilişki bulunmuştur (p<0.001).
Sonuç: Toplumsal cinsiyet rol tutumları olumlu olan ebeveynler, erkek ve kız
çocuklarını daha eşitlikçi ve cinsiyet kalıp yargılarından uzak bir dil ile
yetiştirmektedir.
Anahtar Kelimeler: Ebeveyn-çocuk, toplumsal cinsiyet, toplumsal cinsiyet rolü,
toplumsal cinsiyet tutumu, halk sağlığı hemşireliği