Bazı üzüm çeşitlerinin ve asma anaçlarının kallus kültürü yoluyla in vitro rejenerasyonu üzerinde araştırmalar


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Akdeniz Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2003

Öğrenci: Arzu Bayır

Danışman: HALİL İBRAHİM UZUN

Özet:

Bu çalışmada, ülkemizde yetiştiriciliği yapılan Sultani Çekirdeksiz ve Cardinal üzüm çeşitleri ile Kober 5BB ve Fercal asma anaçlarının kallus kültürü yoluyla rejenerasyon olanakları araştırılmıştır. Bu amaçla yürütülen çalışmalar 2000-2002 yıllan arasında, Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü Doku Kültürü Laboratuvarı ile Araştırma ve Uygulama Bağında yürütülmüştür. Araştırmada kullanılan çeşit ve anaçlara ait in vitro koşullarda yetiştirilmiş bitkilerden alınan yaprak ayası, yaprak sapı ve internodyum eksplantlan değişik bitki büyüme düzenleyici maddelerin (BAP, 2,4-D, Kinetin) eklendiği Murashige ve Skoog (MS) (1962) besi ortamlarında kültüre alınmıştır. Denemede kullanılan tüm çeşitler için 1 mg/l BAP'ın 0.1 mg/1 yada 1 mg/1 2,4-D ile olan kombinasyonları, anaçlar içinde 0.2 mg/1 BAP'ın 0.1 mg/1 2,4-D ile olan kombinasyonu kallus oluşumu ve kallus boyutu bakımından en iyi sonucu vermiştir. 2,4-D ve Kinetin'in birlikte kullanıldığı uygulamalarda ise Sultani Çekirdeksiz, Cardinal üzüm çeşitleri ve Kober 5BB asma anacı için 1 mg/1 2,4-D+ 1 mg/1 Kinetin uygulaması, Fercal asma anacı içinde 0.1 mg/1 2,4-D+l mg/1 Kinetin uygulaması kallus oluşumu ve kallus boyutu bakımından uygun bulunmuştur. Kallus kültürü sonucu elde edilen bitkiler toprağa aktarılmıştır.