BAİBÜİLEF-İG 2025 2. Uluslararası Yapay Zeka ve Hipermedya Sempozyumu, Bolu, Türkiye, 12 - 14 Mayıs 2025, ss.1, (Tam Metin Bildiri)
Influencer pazarlama, yapay zekâ teknolojisinin sunduğu olanaklar
üzerinden yeniden şekillendirilmiştir. İnsan-insan arasındaki etkileşimden
beslenen influencer pazarlamada, yapay zekâ teknolojisi kullanılarak yaratılan
sanal influencer’ların devreye girmesiyle birlikte influencer ile kullanıcı
arasındaki etkileşim bakımından tekinsiz vadi olgusunun gündeme geldiği
alanyazında yapılan çalışmalar tarafından ileri sürülmüştür. Bu olgudan
hareketle, sanal influencer’ların kullanıcılarla etkileşimi üzerine çeşitli
tartışmalar özellikle uluslararası alanyazında yürütülmüş olsa da ulusal
yazında yapılan sınırlı sayıdaki çalışma bu konuya eğilmekten uzak kalmıştır. Buradan
hareketle bu çalışmada Türkiye’de tanıtılan sanal influencer’lar arasından
marka iş birliklerini sürdürmeye devam eden Virtual Alin ile ALARAX sanal
influencer’ları ölçüt örnekleme yoluyla belirlenmiş ve bu iki sanal
influencer’ın kullanıcılarla etkileşiminde hangi temaların ve duyguların ortaya
çıktığını tespit etmek amaçlanmıştır. Aynı zamanda, belirli bir sponsorluk
süreci dâhilinde sanal influencer’ların marka iş birliklerini içeren sponsorlu
gönderileri ile herhangi bir sponsorluk içermeyen gönderilerine yapılan
yorumlarda temalar açısından herhangi bir farklılık olup olmadığını ve
duyguların değişim gösterip göstermediğini keşfetmek de hedeflenmiştir. Bu
doğrultuda veri kazıma yoluyla Instagram platformundan toplanan kullanıcı
yorumları MAXQDA 2024 nitel veri analizi programı kullanılarak tematik analize
tabi tutulurken, söz konusu yorumların duygu analizi için Knime programından
faydalanılmıştır. Elde edilen sonuçlardan hareketle kuramsal ve uygulamaya
dönük çıkarımların yanı sıra gelecek araştırmalar için öneriler sunulacaktır.
Anahtar
kelimeler: Yapay Zekâ, Influencer Pazarlama,
Sanal Influencer, Tematik Analiz, Duygu Analizi.