Akademik Veri Yönetim Sistemi
XIII. Sebze Tarımı Sempozyumu, İzmir, Türkiye, 21 - 23 Eylül 2022, ss.107
Domates (Solanum lycopersicum L.), Solanaceae familyasına ait bir sebze türü olup dünya çapında yüksek üretimi ve tüketimi nedeniyle çok önemli ekonomik değere sahiptir. Erkek kısırlığı olan bitkiler işlevsel olarak polen taneleri üretemez veya yayamaz çünkü anterler, mikrosporlar veya erkek gametler üretilmez. Ancak diğer türlerde olduğu gibi domateste klasik yöntemler kullanılarak erkek kısırlığının aktarılması ve hibrit ıslahında kullanılması hem zaman hem de yapılan harcama bakımından dezavantaj sağlamaktadır. Ayrıca diğer türlerde olduğu gibi domateste de alternatif erkek kısırlığı sistemlerinin oluşturulması ve daha stabil, çevre koşullarından en az etkilenen veya etkilenmeyen kısa zamanda istenen ebeveyn hatta aktarılabilecek yöntemlerin geliştirilmesine ihtiyaç duyulmaktadır. Yapılan çalışmalarda tam kısırlık için SEC23 ve SEC24 genlerinin birlikte susturulması gerektiği sonucu çıkmaktadır. Yaptığımız çalışmada domates SEC23A geninin CRISPR/Cas9 ile mutasyona uğratılması çalışmaları devam etmektedir. Yaptığımız biyoinformatik çalışmalar sonucunda domateste 5 adet SEC23 ve 4 adet SEC24 paraloğu bulunmuştur. Biyoinformatik analizler bunlardan SEC23 Solyc01g080850.2.1 paraloğunun Arabidopsis’te polen germinasyonu fenotipi veren ortholoğa (AtSEC23A) en benzer paralog olduğunu göstermiştir ve Solyc01g080850.2.1 paraloğunun mutasyonuna karar verilmiştir. Bu durum domates için de gerekli olabilir; stabil erkek kısırlığı için hem SEC23A hem de SEC24 geninin mutasyonu gerekebilir. Yaptığımız çalışmada domates SEC24 paraloğunun (Solyc11g068500.1.1) CRISPR/Cas9 ile susturulması hedeflenmektedir.