Hukuki Belirlilik İlkesi Çerçevesinde Mevzuat Yapım Tekniği ve Mevzuat Bilgi Sistemi


Creative Commons License

Duru A. A.

Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, cilt.74, sa.1, ss.77-141, 2025 (Hakemli Dergi)

Özet

Hukuk devletinin bir bileşeni olan hukuki belirlilik ilkesi, kişilerin belirli bir olaya veya eyleme uygulanabilecek mevzuata erişebilmesini gerektirir. Bununla birlikte modern devletlerde mevzuatın kapsamı ve hacmi sürekli arttığı için mevzuata erişim daha önemli hale gelmiştir. Hukuk sisteminin işleyişi için resmî gazetede yayımlanarak yürürlüğe konulan, değiştirilen veya yürürlükten kaldırılan mevzuat hakkında bireylerin bilgi sahibi olduğu kabul edilmektedir. Ancak pratikte, kanun koyucunun, idarenin ve kişilerin yürürlükteki mevzuatı resmî gazete aracılığıyla belirlemesi oldukça zordur. Mevzuatı geniş bir kitleye sunan Mevzuat Bilgi Sistemi (MBS) bu bakımdan önemli bir işlev yürütmekte ve hukuki belirliliği artırmaktadır. Öte yandan Türk mevzuat yapım tekniğindeki bazı esaslı unsurların hukuk kurallarıyla değil teamüllerle belirlenmiş olması sorunlara yol açabilmektedir. Ayrıca MBS’nin mevcut işleyişindeki bazı noksanlıklar hukuki belirlilik ilkesini zedeleyen sonuçlar doğurmaktadır. Bu makalede, hukuki belirliliği artırmak üzere mevzuat yapım tekniğinin ve mevzuatın biçimsel yapısının bir kanunla düzenlenmesi, MBS’ye hukuki geçerlik tanınması, MBS’nin mevzuat gerekçelerini, uluslararası antlaşmaları, yüksek mahkemelerin iptal kararlarını ve içtihadı birleştirme kararlarını kapsayacak biçimde geliştirilmesi önerilmektedir.

The principle of legal certainty, which is a component of the rule of law, mandates that individuals have access to legislation applicable to a particular event or action. Yet, access to legislation has become more important in modern states as the scope and volume of legislation are constantly increasing. It is acknowledged that for the legal system to operate effectively, people must be informed about the legislation published in the official journal, including its enactment, amendment, or repeal. It is exceedingly challenging for legislators, administrators, and individuals to ascertain the applicable legislation via the official journal. The Legislative Information System (LIS), which makes legislation available to a wide audience, performs an important function in this respect and increases legal certainty. However, the Turkish legislative drafting technique relies on conventions rather than legal rules to determine certain essential elements, which could potentially cause issues. Furthermore, some deficiencies in LIS’s current functioning have consequences that undermine the principle of legal certainty. This article recommends regulating the legislative drafting technique and the formal structure of legislation through a law, giving legal validity to the LIS, and developing the LIS to include justifications for legislation, international treaties, annulment, and consolidation of high court case law decisions to overcome these drawbacks.