Akademik Veri Yönetim Sistemi
Folklor akademi dergisi (Online), cilt.5, sa.2, ss.250-272, 2022 (Hakemli Dergi)
İnsanlık tarihinin en eski sanat dallarından biri olan tiyatro sanatı; gerek kapsamı, gerekse de uygulanma biçimi bakımından diğer bilim ve sanat dallarıyla da sıkı ilişki içindedir. Söz konusu bu çalışmada; iletişim bilimi ile tiyatro sanatı arasındaki ilişki ‘Suskunluk Sarmalı’ bağlamında açıklanmaya çalışılmıştır. Bu yönelişle suskunluk sarmalı kuramı ile tiyatro sanatı arasındaki etkileşimi örneklendirmek adına Sophokles’in ‘Antigone’ adlı oyunu, model olarak seçilmiştir. Bu amaçla oyunun derin anlamına yönelik çözümleme stratejisinde dramaturjik inceleme yöntemi kullanılmıştır. Tragedyalar felsefenin gelişmesinde büyük bir etkiye sahiptir. İnsan yaşamına ve hayal gücüne dair ne varsa onları tragedyalarda bulmak mümkündür. Tragedyalar içerdikleri konu ve bilgi açısından yaşamın tüm yönlerini gözler önüne serdiği için içlerinde felsefenin de olması gayet doğal bir durumdur. Bu nedenle Antik Yunan tragedyaları daha iyi analiz edilmeli ve toplum ile bireye verdiği mesajlar felsefi açılardan da incelenmelidir. Antigone tragedyası buna en iyi örneklerden biridir. Çünkü Antigone tragedyasında Sophokles iktidar gücüyle donatılmış bir kral ile inandığı değerler uğruna ölümü göze almaktan korkmayan bir kadın karakteri karşı karşıya getirmiştir. Bu nedenle Antigone tragedyasının günümüze kadar değerini korumasının önemli nedenlerinden biri feminist bir metin olmasıdır. Kral iktidarın temsilcisi olduğu için gücün temsilcisi ve korkuyu üreten ana kaynaktır. Antigone ise kralın yasalarıyla ürettiği korkuya rağmen doğanın tanrısal yasalarına olan inancı gereği bedel ödemeyi göze alacak kadar cesurdur. Suskunluk sarmalı bağlamında Antigone tragedyasına baktığımızda karşımıza; iktidar, korku ve susma kavramları çıkmaktadır. Bu bağlamda suskunluk sarmalı kuramıyla yakın ilişki içinde olan bu kavramların Antigone tragedyasının işlevlik göstermesi tragedya içinde suskunluk sarmalının izini sürmek açısından önemlidir. Suskunluk Sarmalı Teorisine göre bireyler toplumda fikirlerini beyan ederken dışlanma korkusu ile susma eğilimi göstermektedir. Birey fikrini beyan etmeden önce tartışma konusu hakkındaki kanaat ortamını ölçer ve eğer kendi görüşü ile baskın olan görüş uyuşuyorsa konuşma eğilimi göstermekte, uyuşmaması durumunda ise dışlanma korkusuna kapılarak susma eğilimi göstermektedir. Söz konusu bu çalışmada; Antik Yunan felsefesi ve suskunluk sarmalı arasındaki ilişki Sophokles’in Antigone tragedyası bağlamında açıklanmaya çalışılmıştır.