Global Media Journal: Mediterranean Edition, cilt.1, sa.4, ss.29-38, 2009 (Hakemli Dergi)
Reklam yayınlarının izlenilirliğinin ve etkinliğinin azalması sonucunda ürün yerleştirme uygulamalarına yönelen reklamcılar ve reklam verenler için sinema filmleri yeni bir mecra haline gelmiştir. 1980 sonrasında, Türkiye’de uygulanan neo-liberal ekonomi politikalarından Türk sineması da etkilenmiştir. Sinema filmlerinde yapılan ürün yerleştirme uygulamaları, yasal bir zemine sahip olmadığı halde uygulanmaya devam etmiştir. Yapılan analizler sonucunda son yirmi yıllık süreç içinde ürün yerleştirme uygulamalarında süre, sahne ve film bazında artış olduğu bulgulanmıştır. Bu çalışmada, bu artışın değerlendirilmesi için, ürün yerleştirme uygulamalarının reklam stratejisi haline geldiği neo-liberal sürece odaklanılmıştır. Bu çalışma, Türk Sineması’nda ürün yerleştirme uygulamalarının yıllara göre gösterdiği nicel değişimi eleştirel ekonomi politik yaklaşım çerçevesinde incelemektedir. Türk filmlerinde yapılan ürün yerleştirme uygulamalarında görülen nicel değişimi belirlemek için 1987, 1997, 2007 yıllarında en çok izlenen 30 film içerik analizi yöntemi kullanılarak incelenmiştir.
Anahtar Kelimeler: Türk Sineması, Ürün Yerleştirme, Sponsorluk, Neo-liberalizm
Abstract
This study evaluates surreptitious advertising in the Turkish media by focusing on neo-liberal policies. Surreptitious advertising is defined as “the introduction of products, services, commercial brands or activities of a producer or service supplier in television and radio programs, newspapers, magazines, and movies, outside the advertisement time band and area.” The data were gathered through a content analysis of audits, verdicts and other official reports dealing with surreptitious advertising. The present quantitative state of surreptitious advertising applications in any sector has been investigated by considering the damage caused by neo-liberalism. The results show that the level of surreptitious advertising is very high in the sectors which are subject to advertisement restrictions.
Key Words: Surreptitious advertising, Advertising restrictions, Neo-liberalism, Deregulation