Kovanlık Köyü - Ovaköy Camii (Döşemealtı / Antalya) Halıları


ZAİMOĞLU Ö., TEKER M. S.

Akdeniz Sanat Dergisi, cilt.3, sa.6, ss.169-182, 2010 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 3 Sayı: 6
  • Basım Tarihi: 2010
  • Dergi Adı: Akdeniz Sanat Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.169-182
  • Akdeniz Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Antalya-Burdur karayolu üzerinde, Antalya’ya 33 km uzaklıkta Torosların eteğinde bulunan Kovanlık Köyü, Döşemaltı halılarının dokunduğu en önemli merkezlerden biridir. Köyün büyük bir kısmının ‘Karakoyunlu Aşireti’ nden olduğu bilinmektedir. Yörüklerin yaşadığı bu köyde dokunan halılar, zamanında “Yörük halısı” olarak adlandırılmıştır. Bu halılar daha sonra “Kovanlık halısı”, son 50 yıldır ise dokuma merkezinin Döşemealtı’na kaymasından dolayı “Döşemealtı halısı” adını almıştır.

Kovanlık Köyü halılarında kullanılan motifler, renkler, kaliteleri, kullanılan bitkisel boyaları yöreye özgü özellikler taşımaktadır. Özellikle sarı renkler için kullanılan ezentere ve sütleğen bu yöreye özgü doğal boya bitkisidir. Kullanıldıkça güzelleşen bu halılar Gördes düğümüyle dokunmuştur. Yünün kırkılmasından ipliğin eğrilmesine, boyanmasından, halının ve kilimin dokumasına kadar her bir aşamasında emeği olan kadınlarımız, gördükleri, hissettikleri, yaşadıkları her şeyi bu halılarda dile getirmiştir. Temelde yedi farklı motife sahip bu halılar, zaman içinde köye gelen kişilerinde katkılarıyla farklı desenlerde geliştirmişlerdir.  

 

Anahtar kelimeler: Kovanlık Köyü, Halelli, Akrepli, Toplu, Doğal boya,  Antikleşme 

Kovanlık Village is one of the most important weaving centers of Döşemealtı carpets on Antalya-Burdur highway, 33 km away from Antalya at the foot of the Taurus. A large portion of the village from ‘Karakoyun Tribe’ is known. On-time carpets woven in this nomad village was named by "Nomad carpet". Then these carpets known as "Kovanlık carpet", for the last 50 years due to slippage of weaving center to Döşemealtı, it was named by ‘Döşemealtı carpet’.

 

The motifs, colors, qualities, natural dyes used in Kovanlık Village carpets have indigenous properties. Especially to obtain yellow colors, daphne oleoides schreber and euphorbia sp.are used. They are indigenous natural dye plants. In these beatiful carpets as is used, are woven with Gördes knots. Women give labor at each stage of fleecing of wool, warp yarn, dyeing, weaving of carpet and rug. They expressed everything in these carpets what they saw, felt, experienced. Basically, these carpets have seven different motifs, but over time different patterns have developed with the contributions of village visitors.

 

Key words: Kovanlık Village, Halelli, Akrepli, Toplu, Natural dye, Aging (Antikleşme)