Akademik Veri Yönetim Sistemi
Mediterranean Agricultural Sciences, cilt.34, sa.2, ss.189-194, 2021 (Hakemli Dergi)
Türkiye’de tarım sektöründe, mevsimlik tarım işçilerinin istihdamında tarım aracıları önemli rol oynamaktadır. Tarım aracısı, işveren ve işçi ilişkileri ‘’Tarımda İş Aracılığı Yönetmeliği’’ ile düzenlenmiştir. Yönetmeliğe göre tarım aracısı; tarımda iş ve işçi bulma aracılığı görevini yapmak üzere izin verilen gerçek veya tüzel kişilerdir. Bu çalışmanın amacı; fındık tarımında faaliyet gösteren tarım aracılarının çalışma şekillerini, tarım aracısı-işçi-işveren ilişkilerini ortaya koymak ve ilişkileri düzenleyecek öneriler geliştirmektir. Bu çalışmanın ana materyali; 2015 yılında Giresun ili Merkez, Bulancak, Tirebolu ve Espiye ilçelerinde, kartopu örnekleme yöntemiyle belirlenmiş 29 adet mevsimlik gezici tarım işçisi ve 47 adet işveren ile yüz yüze görüşmeye dayalı anketlerden elde edilmiştir. Araştırma bulgularına göre; tarım aracıları, fındık işçilerinin günlük yevmiyesi üzerinden %5-10 arasında değişen oranlarda ücret almaktadır. Ancak ücretin işçiden tahsis edilmesi mevcut yönetmelik hükümlerine uymamaktadır. Mevsimlik gezici işçiler, iş bulma ve ücret garantisi olduğu için tarım aracısı ile çalışmayı tercih etmektedir. Bu bakımdan tarımsal istihdama katkısı önem taşımaktadır. Tarım aracılığı sistemi, sadece mevsimlik işçiler için değil aynı zamanda işverenler için de önem arz etmektedir. Ancak uygulamada; aracı, işçi ve işveren arasındaki ilişkilerde aksaklıklar olup, bunlar genellikle aracıların denetim eksikliğinden kaynaklanmaktadır. Mevcut tarım aracılığı sisteminin yasal yapılanması, ihtiyacı karşılayacak düzeyde olmasına karşın, uygulamanın daha etkin denetlenmesi ile sorunlar önemli ölçüde çözülebilecektir.