Akademik Veri Yönetim Sistemi
KARADENİZ SOSYAL BİLİMLER DERGİSİ, sa.Karadeniz Özel Sayısı, ss.31-56, 2014 (Hakemli Dergi)
Bu çalışmadaki temel amaç, Kastamonu yemek kültürü ve yöresel tatlarını tarihsel süreç içinde değerlendirerek, günümüzdeki durumlarını yerli halk tarafından anlatılan hikâyeleri ve nesilden nesle aktarılan rivayetleriyle beraber ele almaktır.
Sofra adabı ve kurallarıyla birlikte Geleneksel Kastamonu Mutfağı yemeklerinin yapılış biçimlerini, kullanılan malzemeleri ve pişirme yöntemlerini ortaya koymak çalışmanın amaçları içindedir. Araştırmanın temel yöntemlerinden biri olarak, yörede yıllardan bu yana yerel
gastronominin geliştirilmesine katkıda bulunmuş yiyecek-içecek işletmesi sahipleriyle röportaj ve söyleşiler gerçekleştirilmiştir. Röportajlar neticesinde elde edilen bilgiler araştırmanın ilgili konularına eklenmiştir. Telefonla mülakat metodu kullanılarak günümüzde faaliyet gösteren Kastamonu Dayanışma Dernekleri'nin temsilci ve yönetici konumundaki şahıslarla görüşülmüş ve elde edilen güncel veriler çalışmaya ilave edilmiştir. Bununla birlikte literatür taramasına ek olarak, Kastamonu halkıyla söyleşiler yapılmış, yöredeki yerel restoranlar ziyaret edilerek sahip oldukları güncel menüleri incelenmiş ve bunun sonucunda geleneksel mutfağın günümüze yansımaları gözlemlenmiştir.
Yapılan araştırmalar neticesinde Kastamonu'da 812 adet yemek türü olduğu ve bunlardan birçoğunun diğer yöreler tarafından bilinmediği, bir kısmının ise yöreden yöreye değişen farklı şekillerde adlandırıldığı ortaya çıkmıştır. Yıllar boyu Küre civarında işletilmekte olan bakır madenleri yöreye has saklama kapları ve servis araç-gereçlerinin ortaya çıkmasında rol sahibi olduğu tespit edilmiştir. Araştırmanın bulgularından biri olarak, Kastamonu yemek kültürü, sofra adabı ve yeme-içme alışkanlarının geleneksel Türk aile yapısına paralel bir şekilde gelişmiş olduğu, büyük ölçüde benzer özellikler taşıdığı ortaya çıkarılmıştır. Zengin bir yemek kültürüne sahip Kastamonu'da yetişen, Üryani Eriği, Taşköprü Sarımsağı, İnebolu Kestanesi, İnebolu Kirazı, Azdavay Armudu, Tosya Pirinci, Araç Cevizi ve Kızılcığı ülke çapında oldukça
rağbet gördüğü ve il ekonomisine olumlu yönde katkı sağladığı saptanmıştır.
Anahtar Kelimeler: Kastamonu Yöresel Yemekleri, Kastamonu Yeme-İçme Alışkanlıkları, Kastamonu Gastronomisi.
The fundamental goal of this study is to examine Kastamonu culinary culture
and traditional tastes of the region with their historical process and discuss their present aspects including interesting folk tales, narrated by locals. The city of Kastamonu which is located in Western Blacksea Region of Turkey and has less-known tourism potential with its unprecedented forests and rich cultural heritage, is known as 'thecity of tombs'.
As one of the basic methods of this research, interviews were carried out with the food and beverage business owners who have been improving local and traditional gastronomy in the region for years. The information obtained from interviews was added to the respective subjects. By using telephone interview method, calls have been carried out. In telephone interview sessions, individuals who were in administrator positions in Kastamonu Associations of Solidarity were interviewed. The information obtained was added to the research findings. In addition, detailed liteature was reviewed, local restaurants were visited and their menus were examined and present reflections of thetraditional cuisine were observed. Written historical records revealed that Kastamonu Kitchen had dated back to 7000 BC. In the 'Matbah-ı Amire Imperial Kitchens' at Topkapı Palace, once administrative center of the Ottoman Empire for centuries, different kinds of dishes would have been cooked everyday for aproximately 5000 people. It is widely known that most of the Ottoman Imperial Kitchen Chefs were from Kastamonu Province. As a result of researches, it was revealed that Kastamonu had 812 different traditional dishes. However, many of these dishes were not known by other regions and some were named differently varying from region to region in Turkey. Copper Mines which had been run in the small town of Kure and its neighborhood for years, has an important role in revealing local crispers and food service equipments such as plates, forks, spoons etc. Kastamonu culinary culture, table manners and eating-drinking habits made gains paralel with Traditional Turkish Family Structure. Moreover, they have similarities on a large scale. Having a rich culinary culture Kastamonu Province, has the following local agricultural products: Uryani Plum, Taskopru Garlic, Inebolu Chestnut, Inebolu Cherry, Azdavay Pear, Tosya Rice, Arac Walnut and Cornelian Cherry. These crops provide a satisfactory and positive contrubution to the province's economy.
Keywords:Traditional Kasta