1. Uluslararası Hemşirelik Eğitiminin Geleceği Kongresi, İzmir, Türkiye, 22 - 23 Eylül 2023, ss.40
HEMŞİRELİKTE YETERLİK TEMELLİ EĞİTİM
Giriş: Sağlık bakım sisteminde hemşireler, farklı ortamlarda ve tüm yaş gruplarına yönelik birden fazla rol üstlenmektedir. Günümüzde yaşam boyu öğrenmeyi teşvik eden, pratikte kanıta dayalı araştırmaları içeren ve hasta merkezli bakımın sağlanmasını gerektiren bir meslek olan hemşirelikte, meslek üyelerinin yeterliği ve bu yeterliği elde etmesi temel bir uygulama olarak kabul edilmektedir. Hemşirelikte yeterlik, bireyin profesyonel hemşire rolünü yerine getirebilmesi için gerekli olan temel becerileri içermektedir. Bu nedenle sağlık sistemlerinin güçlendirilmesi ve mevcut sağlık sorunlarına etkin bir şekilde yanıt vermesini sağlamak için hemşirelik eğitiminde teorik ve pratik eğitimin kalitesini artırmak oldukça önemlidir. Hemşirelik eğitimi alan bir öğrenci temel becerilere sahip, donanımlı bir meslek üyesi olarak mezun olmalıdır. Bakımın sağlanması ve devamlılığı için hemşirelik eğitimi boyunca öğrencinin bilişsel, duyuşsal ve psikomotor becerilerinin geliştirilmesinin yanı sıra iletişim, liderlik, öğretme ve koçluk, eleştirel ve inovatif düşünme becerileri ve özgüvenlerinin geliştirilmesi gerekmektedir. Bilgi, beceri, değerler ve davranış biçimlerinde yetenekli ve yeterli olan meslek üyeleri yetiştirmeyi güvence altına alan bir eğitim yaklaşımı olan yeterliğe dayalı eğitim, üstbilişsel kapasitenin yanı sıra öz-düzenleme ve etkili öğrenmeyi de geliştirmektedir. Yeterliğe dayalı eğitim kapsamında öğrencilerin temel donanımlarla mezun olmasını sağlamak için her program kendine ait yeterlikleri belirlemektedir. Programın yapısı, içeriği, dersleri ve öğrenme kazanımları program yeterlikleri belirlendikten sonra oluşturulmaktadır. Yeterlikler çerçevesinde hazırlanan program, uygulamalı eğitimin standardizasyonunun sağlanmasına; yanı sıra öğrenci hemşirelerin mezuniyet öncesi klinik ortama uyumlarına yönelik çalışmalar, çalışma ortamına hazır olmalarına da katkı sağlayacaktır. Bu durum eğitim ve istihdam arasındaki boşluğu kapatmada yararlı olacaktır. Sonuç olarak yeterlik temelli eğitim programı, eğitim öğretim sürecinin tamamını kapsamakta, öğrenci ve eğitimcilerin aktif olarak sürece katılmalarını desteklemektedir. Mezuniyet sonrası öğrencileri karmaşık ve sürekli değişebilen sağlık sisteminde çalışabilen yetkin profesyoneller olarak yetiştirmek amacıyla yeterlikler göz önüne alınmalıdır. Bu yeterlikleri geliştirmek için eğitim öğretim sürecinde aktif öğretim yöntemleri kullanılmalı, değerlendirme için güvenilir ve geçerli ölçüm araçları geliştirilmelidir. Bu kapsamda derlemede; hemşirelikte yeterlik temelli eğitimin önemini tartışmak amaçlanmıştır.
Anahtar kelimeler: hemşirelik eğitimi; yeterlik; hemşirelik öğrencileri