Akademik Veri Yönetim Sistemi
Mali Çözüm, cilt.31, sa.164, ss.113-142, 2021 (Hakemli Dergi)
Türkiye’de 2017 yılında yürürlüğe giren Bağımsız Denetim Standardı (BDS) 701, Kilit Denetim Konuları (KDK)’nı finansal tabloların denetiminde en çok önem arz eden konular olarak tanımlar ve bu konuların denetçi yargısına dayanarak, özgün ve sade ifadelerle denetçi raporunda bildirilmesi gerektiğini ifade eder (prgf.8-A47). KDK bildirimi ile denetim sürecine ait performansların denetçi raporunun içeriğine yansıtılması hedeflenir. Denetçi raporundaki bu bildirimler, işletmenin içinde bulunduğu şartlarla doğrudan ilişkilendirilerek yapılmalıdır. Zira KDK bildirimlerinin standartlaşması raporu daha bilgilendirici olma amacından uzaklaştırabilir (prgf.A44). Uluslararası Denetim ve Güvence Standartları Kurulu (IAASB)’na bildirilen çeşitli istişare cevaplarında da bu yönde genel bir endişe dile getirilmiştir (IAASB, 2016). Bu endişeler doğrultusunda bu çalışma, 2017-2019 yıllarında BİST-100 endeksinde yer alan şirketlerin denetçi raporlarındaki KDK’ların bildirimindeki sektörel yansımaları ve özgünlüğü içerik analizi yöntemi ile belirlemeyi amaçlamaktadır. Çalışma kapsamında, ilgili literatür taraması yapılarak 2017, 2018 ve 2019 denetimlerinden toplam 296 (4 rapora ulaşılamamıştır) denetçi raporu ve 647 KDK’ ya ulaşılmıştır. Veriler ana sektörler, alt sektörler ve her BİST firması/denetim firması açısından detaylı olarak analiz edilmiştir. Araştırma, yıl bazlı geçişlerde KDK’ların standartlaşıp raporun değerinin azalacağı yönündeki endişelere işaret eder nitelikte bulgulara ulaşsa da, firma bazlı geçişlerde sektöre/denetime özgü bildirimlerin varlığının önemli düzeyde olduğunu, fakat bu sayının her geçen yıl azaldığını tespit etmiştir.
Anahtar Sözcükler: Yeni Denetçi Raporu, BDS 701, Kilit Denetim Konuları,
International Standard on Auditing ISA 701, entered into force on in 2017 in
Turkey, defines The Key Audit Matters (KAM) as the most significant topics
in the audit of financial statements and states that these topics have to be
reported plainly and genuinely in the auditor’s report based on the auditor’s
professional judgment (prgf.8-A47). With the KAM statement, it is aimed
to reflect the performances of the audit process to the content of the audit
reports. These statements in the auditor’s report should be made directly
in relation to the circumstances of the entity. Because the standardization
of the KAM statements may distract the report from the aim to be more
informative (prgf. A44). A general concern in this direction was expressed
in the various consultation responses reported to the International Auditing
and Assurance Standards Board (IAASB) (IAASB, 2016). In line with the
concerns mentioned, this study aims to determine the sectoral reflections and
originality in the notification of KAMs in the auditor reports of the companies
included in the BIST-100 index in 2017-2019 by using the content analysis
method. Within the scope of the study, by conducting the literature review,
296 (4 reports could not be reached) audit reports and 647 KAM in total were
reached from 2017, 2018 and 2019 audits. The data were analyzed in detail
in terms of main sectors, sub-sectors and each BIST company/audit firm.
Although the research has reached the findings that indicate the concerns that
KAMs will standardize and decrease their value in year-based transitions, it
has determined that the presence of sector / audit- specific notifications have
an important role in company-based transitions, but this number decreases
every year.
Keywords: New Auditor Report, ISA 701, Key Audit Matters,