COVID-19 Pandemi Sürecinin Düzenli Takipte Olan Kronik Böbrek Hastalarına Etkisi


Creative Commons License

Asar E., Bora F.

NEFROLOJİ HEMŞİRELİĞİ DERGİSİ, cilt.18, sa.1, ss.22-30, 2022 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 18 Sayı: 1
  • Basım Tarihi: 2022
  • Dergi Adı: NEFROLOJİ HEMŞİRELİĞİ DERGİSİ
  • Sayfa Sayıları: ss.22-30
  • Akdeniz Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Amaç: Bu çalışmada, 2019 yılında düzenli takiplerine gelen, tedavi uyumu olan ve düşük klirens eğitimlerini almış olan hastaların; COVID-19 pandemisinin birinci yılında takip durumlarını ve laboratuvar sonuçlarını değerlendirme amaçlandı. Gereç-Yöntem: Araştırmanın evreni için, çalışmanın yürütüldüğü nefroloji düşük klirens polikliniğinde 18 yaş ve üzeri 432 hasta dosyası retrospektif olarak tarandı. 1 Ocak 2019 tarihinden önce düşük klirens polikliniğinde takibe alınmış, 2019 yılı içinde takip ve tedavilerine düzenli gelmiş olan 165 hasta tespit edildi. Araştırma verilerinin istatistiksel analizinde tanımlayıcı istatistiksel yöntemler, parametrik testler bağımsız iki grubun karşılaştırılmasında Mann Whitney U testi, bağımsız üç ve daha fazla grubun karşılaştırılmasında Kruskal Wallis testi kullanılmıştır. Bulgular: Çalışmaya; 59 (%41,5) kadın, 83 (%58,5) erkek 142 hasta dahil edildi. Yaş ortalaması 60,7 (min:21-max:94) idi. Hastanın rutin kontrollerine gelme durumu değerlendirildiğinde; bir yıl süresince düzenli gelen 64 (%45,1) hasta, düzensiz gelen 50 (%35,2) hasta, hiç gelmeyen ve telefon ile çağırıldıktan sonra gelen 28 (%19,7) hasta olduğu tespit edildi. Hastaların evrelerine göre nefroloji polikliniğine rutin kontrole gelme konusunda üç gruba ayrıldığında cinsiyet ve yerleşim yeri konusunda istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmadı. Yaş gruplarına göre ayrıldığında 65 yaş üstü hastaların hiç gelmeme oranlarının daha yüksek olduğu tespit edildi (p: 0,011). Pandeminin ilk yılı içinde, polikliniğimize hiç gelmeyen 28 hastanın 20 (%71,4)’si ve düzensiz gelen 50 hastanın 44 (%88)’ü hiçbir sağlık kuruluşuna gitmediğini beyan etti. Hastaları COVID-19 birinci yıl sonunda tahmini glomerüler filtrasyon hızında (tGFH) düşüş, kreatinin değerinde artış olması, proteinüride artış olması KBH’nın normal progresyonu olarak yorumlandı. Hastaların bir yıl sonunda albümin, potasyum, bikarbonat, vitamin D, CRP, PTH değerlerinde istatistiksel olarak anlamlı fark tespit edildi (p<0,05)