International Conference on Food and Agricultural Economics, Antalya, Türkiye, 27 - 28 Nisan 2017, ss.255-256
https://www.econalanya.com/econalanya2017.htmlAvrupa Birliği’nin üçüncü ülkelerle ilişkilerinde tarım önemli bir yer tutmaktadır. Afrika-Pasifik-Karayip’ten Amerika’ya, Asya’dan Balkanlar’a kadar üçüncü ülkelerle yaptığı tarım ticaretinin çerçevesini çok taraflı ve ikili ticaret anlaşmaları belirlemektedir. Avrupa Birliği’ne aday ve potansiyel aday ülkelerle tarım alanındaki işbirliğinin çerçevesini ise taraflar arasında imzalanan İstikrar ve Ortaklık Anlaşmaları (Stabilization and Association Agreement) belirlemektedir. Halen aday ülke statüsüne haiz beş ülke (Arnavutluk, Karadağ, Makedonya Sırbistan, Türkiye) mevcuttur. Aday ülkelerden Karadağ, Sırbistan ve Türkiye ile üyelik müzakereleri başlatılmıştır. Kosova ve Bosna-Hersek ise potansiyel aday ülke statüsündedir. AB, kısaca IPA olarak bilinen Katılım Öncesi Yardım
256
Aracı sayesinde aday ve potansiyel aday ülkelerdeki reformları desteklemektedir. IPA II destekleri beş ayrı başlık altında verilmekte olup, bunlardan bir tanesi de tarım ve kırsal kalkınmadır.
Bu çalışmanın amacı; aday ve potansiyel aday ülkelerin tarım sektörüne AB’nin bakışını adaylık/potansiyel adaylık statüsünü belirleyen belgeler üzerinden değerlendirmektir. Bu bağlamda, adı geçen ülkelerin temel göstergelerine yer verildikten sonra, taraflar arasında ikili ilişkilerin çerçevesini çizen temel belgeler (istikrar ve ortaklık anlaşmaları, müzakere çerçeve belgeleri, IPA tahsisleri) ele alınmaktadır. İlgili literatür incelendiğinde; diğer tüm aday ve potansiyel aday ülkeler arasında Türkiye’nin tarım sektörünün büyüklüğü itibariyle diğerlerinden çok farklı olduğu ve bu nedenle müzakere çerçeve belgesinde sadece Türkiye için tarım alanında uzun geçiş süreleri, derogasyonlar, belirli düzenlemeler, daimi koruma hükümleri olabileceği ifadesine yer verildiği tespit edilmektedir.
https://www.econalanya.com/econalanya2017.htmlAgricultural sector forms a prominent domain in the European Union’s relations with the third countries. The frame of agricultural trade between the European Union and the third countries ranging from Africa-Pacific-Caraibbean to the United States, from Asia to Balcans is determined by multi-lateral and bi-lateral trade agreements. The frame of the European Union’s trade with the candidate and potential candidate countries is determined by the Stabilization and Association Agreements signed by those countries. At the moment, there are 5 candidate countries (namely; Arnavutluk, Karadağ, Former Yugoslavian Republic of Macedonia, Serbia, Türkiye), of which three candidate countries - aradağ, Serbia and Turkey – have started accession negotiations with the European Union. On the other hand, Kosova and Bosna-Hersek have the potential candidate status. The European Union supports the candidate and potential candidate countries in their efforts to reform their systems by means of Instrument for Pre-accession Assistance – IPA for short. Having five headings, agriculture and rural development is one of the support domain.
The aim of this paper is to assess the agricultural sectors of the candidate and potential candidate countries in view of the European Union with reference to official documents defining their status, respectively. In this respect, after pointing out the basic indicators of those countries, the main reference documents (i.e. Stability and Partnership Agreements, Negotiating Framework Documents, IPA allocations) defining the bi-lateral relations of the parties will be dealt with. Once the literature is covered, it is found that only Turkey among all other candidate and potential candidate countries, is completely different in terms of gratitude of agricultural sector. Therefore it has been proposed in the Negotiating Framework Document for Turkey that long transition periods, derogations, specific arrangements, permanent safeguard clauses may be considered against its agricultural sector.