Yazlık Kabaklarda ZYMV’ye Tolerant Hatların Özel Kombinasyon Yeteneklerinin Belirlenmesi


Creative Commons License

Nacar Ç., Aras V., Tekin S., Fidan H.

Alatarım, cilt.20, sa.2, ss.60-69, 2021 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 20 Sayı: 2
  • Basım Tarihi: 2021
  • Dergi Adı: Alatarım
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.60-69
  • Akdeniz Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu araştırma yazlık kabaklarda Zucchini Yellow Mosaic Virus (ZYMV)’ye tolerant hibrit çeşit adayları geliştirmek amacıyla 2016-2018 yılları arasında Alata Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsünde yürütülmüştür. Proje kapsamında ZYMV’ye karşı tolerant ve dayanıklı çeşitlerin geliştirilmesi amacıyla ABKAE Müdürlüğü gen havuzunda bulunan TUBİTAK projeleri kapsamında geliştirilen ZYMV’ye tolerant 30 hat ve 8 adet nitelikli yazlık kabak hattı kullanılmıştır. Hatların moleküler karekterizasyon çalışmaları yapılmış ve 5 heterotik grup oluşturulmuştur. Heterotik gruplardan seçilen hatlar birbirleriyle tek yönlü olarak melezlenmiş ve 46 adet melez elde edilmiştir. Melezleri oluşturan hatların birbirlerine benzerlik indeks değerlerinin 0.03-0.67 arasında değiştiği belirlenmiştir. Elde edilen melezlerin Özel Kombinasyon Yeteneklerine (ÖKY) bakılmıştır. Bitki başına verim, ortalama meyve sayısı ve ortalama meyve ağırlıkları JMP istatistik paket programında analiz edilmiştir. Bitki başına verimde en yüksek değer 1392.33 g/bitki ile 280-A*Z-31 melezinden elde edilen bitkide tespit edilmiştir. Bitki başına meyve sayısı bakımından en yüksek değer 9.60 adet/bitki ile 280-A*Z-31 melezinden ve ortalama meyve ağırlığı bakımından en yüksek değer ise 180.49 g/meyve ile Z-28*Z-11 melezinden elde edilmiştir. Ayrıca hibritlerin kalite özellikleri (meyve rengi, şekli, verim ve genel değerlendirme) açısından tartılı derecelendirme puanları elde edilmiştir. En yüksek puanı 85 puan ile 1Xot.F3-5-(2)*Z-38 melezinden elde edilmiştir. Melez adaylarının performansları genel olarak değerlendirildiği bu çalışmada, 9 melez adayı. (Z- 50*Z-34, Z-35*Z-34, Z-28*Z-34, 167-A*Z-38, Z-24*Z-31, 1Xot.F3-5-(2)*Z-38, 280-A*Z-31, Z-50*Z-38 ve Z- 34*Z-38) ön plana çıkmıştır.