Akademik Veri Yönetim Sistemi
İslami Araştırmalar, sa. sayı: 1 , ss.245-257, 2023 (Hakemli Dergi)
Bu çalışmada sevgi ile ilgili âyetlerin ve Tasavvufî Tefsir alanında yazılmış olan eserlerin çok olması sebebiyle Allah Sevgisi konusu, Tasavvufî Tefsirin ilk dönem temsilcilerinden Kuşeyrî (ö. 465/1072) ile son dönem temsilcilerinden Bursevî’nin (ö. 1137/1725) konu ile ilgili âyetlere yaptıkları yorumları çerçevesinde ele alınmıştır. Araştırma; konuyla ilgili âyetlerin yorumlarının, Tasavvufî Tefsir geleneğinde aralarında yaklaşık yedi asır bulunan bu iki müfessirin gözünden sunulması açısından önemlidir. Bu görüşler aktarılırken konu başlıkları müfessirlerin Allah sevgisi ile ilgili âyetlere yaptıkları yorumlar esas alınarak belirlenmiştir. Makalede yorumları aktarılan müfessirlerin tasavvuf ehli olmaları sebebiyle âyetlerin yorumlarında Allah sevgisine sıkça yer verdikleri görülmüştür. Ayrıca Allah sevgisi ile ilgili âyetlerin yorumlarında aralarında bazı farkların olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Yorumların geneline bakıldığı zaman Kuşeyrî’nin, Allah sevgisini Bursevî’ye göre daha yoğun işlediği görülmüştür. Bazı âyetlerin yorumunda hemfikir olmalarına rağmen bazı âyetlerin yorumunda ise sevgiye değinme hususunda aralarında farklar söz konusudur. Kuşeyrî’nin Allah sevgisi ile ilişkilendirerek yorumladığı bir âyeti, Bursevî Allah sevgisine değinmeden yorumlamayı tercih etmiş ya da Bursevî’nin sevgiyle yorumladığı bir âyeti, Kuşeyrî sevgiye yer vermeden açıklamıştır. Yorumlarına yer verilen âyetler bağlamında Kuşeyrî’nin Bursevî’ye göre Allah sevgisine yönelik fikirleri daha derli toplu ortaya koyduğu görülmüştür.
In this study, due to the abundance of verses about love and the works written in the field of Sufi Tafsir, the subject of Love for Allah has been discussed within the framework of the comments made by Qushayri (d. 465/1072), one of the early representatives of Sufi Tafsir, and Bursavi (d. 1137/1725), one of the last period representatives, on the verses related to the subject. This research is important in terms of presenting the interpretations of the verses on the subject from the eyes of these two commentators, who are about seven centuries apart in the tradition of Sufi Tafsir. While conveying these views, the topics were determined on the basis of the commentators’ comments on the verses about the love of Allah. It has been seen that the commentators whose interpretations are cited in the article are Sufi masters, so they frequently include the love of Allah in the interpretations of the verses. In addition, it has been concluded that there are some differences between their interpretations of the verses about the love of Allah. When we look at the comments in general, it is seen that Qushayri handles the love of Allah more intensely than Bursavi. Although they agree on the interpretation of some verses, there are differences in the interpretation of some verses in terms of referring to love. Bursavi preferred to interpret a verse that Qushayri interpreted by associating it with the love of Allah, without mentioning the love of Allah, or Qushayri explained a verse that Bursavi interpreted by means of love, without giving place to love. In the context of the verses whose comments are included, it has been seen that Qushayri put forward the ideas about the love of Allah more compactly than Bursavi.