Nişabur merkezli Büyük Selçuklu Devleti, tarihe damga vuran başarılı hükümdarlar tarafından yönetilmiştir. Zamanla devletin geniş sınırlara ulaşması farklı etnik gruptaki insanların idare edilmesini zorunlu hale getirmiş, bu sebeple de uzak vilayetler kimi zaman şehzadeler kimi zamanda valiler tarafından yönetilmiştir. Sınırların hızla genişlemesi durumu şehzadelerin hükümdar olma hayallerini kamçılamış, böylelikle isyanlar peş peşe sıralanmıştır. Bazı emir ve vezirler çıkarları çerçevesinde bu isyanlara destek verince kişilerin cezalandırılması bir zorunluluk haline dönüşmüştür. Farklı şekillerde uygulanan bu cezalar arasında en faal olanı elbette ki hapis uygulamasıdır. Bu cezalandırma yöntemi, kale ve ev hapsi başta olmak üzere farklı formlarda kendini göstermiştir. Kalelerin muhkem bir yapıda olması nedeniyle tarih boyunca hapishaneler kalelerden de seçilebilmiştir. Bu bağlamda makale, Büyük Selçuklularda ceza hukuku çerçevesinde suç işleyen kişilerin kalelere hapsedilerek cezalandırılması ile kalelerin cezalandırma için ne kadar uygun mekanlar olup olmadığı tartışmasına açıklık getirmeyi amaçlamaktadır. Ayrıca zindan ile hapishanelerin aynı anlama gelip gelmediği veya aralarındaki ayrışımın ne olduğu tartışmalar çerçevesinde ortaya konulacaktır. Zira zindandan hapishaneye geçiş sürecinin ceza reformları çerçevesinde gelişimi bu ikilemin Büyük Selçuklu Devleti bünyesinde ortaya çıkartılmasını zorunlu hale getirmektedir.