Bu çalışmada Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşundan bu yana geride bıraktığı 100 yıllık sürecin ekonomik değerlendirmesi yapılmıştır. Makalede, 1977-2022 yıllarının ekonomik performansları bir Çok Kriterli Karar Verme (ÇKKV) yöntemi olan TOPSIS ile analiz edilmiştir. Birden fazla kriterin optimize edilerek durumlar içerisinde en iyi alternatif seçimini sağlayan bu yöntemle, 46 yılın ekonomik performansları elde edilerek karşılaştırılmıştır. İhracat, İthalat, İstihdam, Enflasyon ve Büyüme Hızı olmak üzere beş makroekonomik performans kriteri belirlenmiştir. Bu dönemde ekonomik performansı en yüksek yıl 2021 olurken, en düşük yıl ise 1994 olmuştur. 1977-2022 yıllarına ait ekonomik performans değişkenleri çeşitli veri tabanlarından alınıp düzenlenerek makalede sunulmuştur. 1980 öncesi yıllara ait elde edilebilen ekonomik gösterge verileri ise çeşitli kaynaklardan toplanıp bir araya getirilmiş ve bu verilerin ışığında istatiksel ve grafiksel yöntemlerle ekonomik değerlendirme yapılmıştır. Makalede, Türkiye Cumhuriyeti’nin ekonomisi; 1923-1938 Atatürk Dönemi, 1940-1950 dönemi, 1950-1960 ve 1960-1980 dönemleri ekonomilerinin değerlendirilmesi ve 1977-2022 yılları arası Ekonomik Performans Analizi şeklinde alt başlıklarla incelenmiştir.
In this study, the economy of the 100 years since the foundation of the Republic of Türkiye was evaluated. The economic performances of the years 1977-2022 were analyzed with a multi-criteria decision-making method TOPSIS, which enables the analysis of the best alternative selection with a decision mechanism by optimizing more than one criterion. Five macroeconomic performance criteria were determined as Export, Import, Employment, Inflation and Growth Rate. During this period, the year with the highest economic performance is 2021, while the lowest is 1994. The presented data were collected and combined from various databases. The data available for the years before 1980 evaluated using statistical and graphical methods. The 100-year economic assessment of Türkiye Republic is examined with subheadings as the evaluation of the Economies of the 1923-1938 Ataturk Period, the 1940-1950 period, the 1950-1960 and 1960-1980 periods, and the Economic Performance Analysis between the years 1977-2022.
