Akademik Veri Yönetim Sistemi
AKDENİZ İNSANİ BİLİMLER DERGİSİ, cilt.2, sa.1, ss.205-212, 2012 (Hakemli Dergi)
Bir Doğu Akdeniz Limanı Olarak Phaselis Kentinin Tarihsel Kimliği ve Bağlantıları Hakkında Düşünceler
Buradaki makale, antik kaynaklar, nümizmatik ve epigrafik belgeler ışığında Lykia - Pamphylia
sınırında yer alan Phaselis kentinin tarihsel kimliğini Doğu Akdeniz limanlarıyla kurduğu ilişkiler çerçevesinde
değerlendirmektedir. Halihazırdaki veriler başta Phaselis olmak üzere, Gagai, Korydalla, Rhodiapolis
gibi yerleşimlerin erken dönemlerde Hellen kimliği taşıdığını göstermektedir. Bu olgu, Rhodos’un özellikle
VII. yüzyılla birlikte, Doğu Akdeniz’de devam eden ticari faaliyetlerin bir parçası olmak isteğini
yansıtan Lykia ve Kilikia’da yeni koloniler kurma çabalarıyla uyumlu görülmektedir. Doğu Lykia kentlerinde
İÖ. V–IV yüzyıllarda Hellen kimliğinin pek çok unsuru ile yitirildiği gözlenirken, Phaselis’in
Hellenik karakterini Roma Dönemi’ne kadar muhafaza ettiği antroponymic verilerle belgelenmektedir.
Kentin tarihsel kimliği üzerine ulaşılan sonuçlar, ikinci bölümde Doğu Akdeniz ile kurduğu bağlantılar
perspektifinde ele alınmıştır. Burada özellikle, Phaselis darplı Arkaik Dönem sikkelerinin Damanhur, Benha
el Asl, Asyut, Zagazig, Suriye, Antilibanon ve Ürdün gibi Doğu Akdeniz kentlerindeki yayılım alanı sunularak
bu ilişkinin ticari boyutu irdelenmiştir. Nitekim bu ticari bağlantılara ilişkin gözlemler, kentin Klasik
ve Hellenistik Dönemlerde sahip olduğu emporion bağlamında genişletilerek Phaselis’in Doğu Akdeniz’de
kurduğu bölgesel ve bölgeler arası ilişkiler ağı hakkındaki veriler ayrıntılı bir biçimde analiz edilmiştir.
This article is based upon ancient sources and numismatic and epigraphic evidence and evaluates
the historical identity of Phaselis, located on the border of Lycia-Pamphylia, within the framework of its
relations with eastern Mediterranean ports. Phaselis and settlements such as: Gagai, Corydalla and Rhodiapolis
had a Hellenic identity in early times and this is compatible with Rhodes’ attempts especially in
the VII c. to found new colonies in Lycia and Cilicia, reflecting its desire to participate in the ongoing
commercial activities in the eastern Mediterranean. When the temporal context of this dominance is
investigated, antroponymic data interestingly reveals that Phaselis retained its Hellenic characters until
the Roman Period, while other Rhodian colonies on the east Lycian coast lost many elements of their
Hellenic identity in the V and IV centuries B.C. The second section deals with the inferences drawn
concerning the historical identity of the city in the perspective of its connections within the eastern
Mediterranean. This section examines the commercial aspects of this relationship in particular through
presenting the spread of Archaic Period coins struck by Phaselis in eastern Mediterranean cities such as:
Damanhur, Benha el Asl, Zagazig, in Syria, in the Anti-Lebanon and in Jordan. Thus, through extending
the observations of these commercial links within the context of emporion the city possessed in the
Classical and Hellenistic Periods, data concerning the network of regional and interregional relations
formed by Phaselis in the eastern Mediterranean are examined in detail.